بررسی سیمای زن در اشعار احمد شاملو و فروغ فرخزاد با تکیه بر روش تحلیل گفتمان انتقادی

چکیده تحلیل گفتمان انتقادی یک گرایش بینارشته ای است که با علوم مختلفی چون زبان شناسی و جامعه شناسی پیوند دارد. الگوی فرکلاف، روشی ساختارمند در تحلیل گفتمان انتقادی محسوب شده، که متن را در سه سطح توصیف، تفسیر و تبیین مورد بررسی قرار می دهد؛ و قدرت و ایدئولوژی نهفته در اثر را کشف و واکاوی می کند. احمد شاملو و فروغ فرخ زاد دو شاعر معاصر ایران هستندکه اشعارشان تحت تأثیر تحولات فرهنگی، سیاسی و اجتماعی عصر خویش بوده است؛ این امر ظرفیت لازم را برای بازنمایی ایدئولوژی ها و نگرش شاعران در اختیار تحلیل گر قرار می دهد. سیمای زن از جمله مقوله های با اهمیتی است که نحو? نگرش به آن از دور? مشروطه دستخوش تحولاتی عظیم شده است؛ از آنجا که این تحولِ شناختی، منبعث از تغییرات بنیادین اجتماعی در ایران است، شایست? عطف و توجهی روشمند و علمی است. در این پایان نامه ضمن تعریف تحلیل گفتمان به ویژه رویکرد انتقادی آن، به بررسی جایگاه آن در ایران و رویکردهایی که در شکل گیری آن نقش داشته اند پرداخته شده است. همچنین پیشین? تفکر دربار? زن مورد مطالعه قرار گرفته است تا پیش فرض های تثبیت شده در باب ایشان در جامع? انسانی مورد واکاوی عمیق تر قرار گیرد. نگارنده پس از تحلیل اطلاعات و داده ها، با بهره گیری از الگوی فرکلاف گفتمان مرتبط به سیمای زن را در سطوح متفاوت این مدل، در هر یک شاعران مذکور بررسی کرده است. کلمات کلیدی: تحلیل گفتمان انتقادی، ادبیات معاصر، قدرت، ایدئولوژی، سیمای زن، احمد شاملو، فروغ فرخ زاد