فهرست آیات و استخراج منابع احادیث و شرح اعلام و اساطیر «شرح شطحیات» روزبهان بقلی

از آنجا که بسیاری از آراء مهم صوفیان در قالب سخنانی موسوم به «شطح» بیان شده است، کتاب «شرح شطحیات» روزبهان بقلی که به شرح این سخنان شورانگیز و رمزی صوفیان پرداخته، از ارزش و اهمیت خاصی در این حوزه برخوردار است، به ویژه که اثر یاد شده کامل ترین تألیف در باب شرح شطحیات صوفیه است. این کتاب نخستین بار در سال 1966، با تصحیح پروفسور هانری کوربن به چاپ رسید. کوربن پس از اتمام کار، فهرستی را از نام ها و اصطلاحات به کار رفته در متن به پایان کتاب افزود. اما به رغم تلاش فراوان جناب کوربن برای ارائه فهرستی مفید، با اینکه تهیه آن به گفته خود او زحمت زیادی برده است، معایب و نقایص بسیاری نیز دارد. این فهرست که در چاپ فعلی، 66 صفحه است، فاقد هرگونه توضیح بوده، تنها برای یافتن واژگان در صفحات ذکر شده کاربرد دارد. همچنین تمام مدخل های موجود در فهرست به صورت تفکیک نشده در یک جا جمع شده اند. از سوی دیگر با توجه به وسعت کاربرد آیات قرآن و احادیث و نیز حجم وسیع شخصیت ها و موضوعات اساطیری و همچنین تعداد بسیار مشایخی که روزبهان در این کتاب بدانها اشاره کرده است، تنظیم فهرستی از آیات و احادیث به همراه نشانی آنها و همچنین تهیه فرهنگی توضیحی از اعلام و اساطیر این کتاب امری الزامی می نمود. بنابراین در این رساله سعی شد نخست مدخلها بر اساس موضوع از یکدیگر تفکیک شوند و سپس فرهنگی توضیحی از اعلام و اساطیر آن تهیه شود. از سوی دیگر آیات و احادیث به کار رفته در متن نیز استخراج شود و پس از یافتن نشانی آنها، فهرستی جامع از آن ارائه گردد. در این پژوهش پس از بحث درباره «کلیات» موضوع، «آیات»، «احادیث»، «اعلام» و «اساطیر» را از هم جدا نموده و هر یک را در فصلی سامان داده ایم. از این رو، ساختار کلی پژوهش بدین ترتیب است: پیشگفتار، فصل اول: کلّیات، فصل دوم: فهرست آیات، فصل سوم: فهرست احادیث، فصل چهارم: فرهنگ توضیحی اعلام، فصل پنجم: فرهنگ توضیحی اساطیر و در پایان نیز فهرست منابع.