بهینه سازی پایلوتی تصفیه خانه های فاضلاب به روش لجن فعال با استفاده از رآکتور دولومیتی به منظور جلوگیری از تشکیل لجن حجیم شده و شناور

یکی از مشکلات متداول بهره برداری از سامانه های تصفیه فاضلاب به روش لجن فعال، بروز پدیده حجیم شدن لجن (بالکینگ) و در نتیجه، عدم کارآمدی لازم فرآیند ته نشینی فلوک های لجن بیولوژیکی در حوض ته نشینی ثانویه می باشد. هدف از انجام این تحقیق، مطالعات آزمایشگاهی و پایلوتی جهت بررسی تأثیر استفاده از دولومیت طبیعی به منظور بهبود قابلیت ته نشینی لجن در تصفیه خانه های فاضلاب به روش لجن فعال است. در این تحقیق استفاده از دولومیت طبیعی با استفاده از تزریق آن در رآکتور دولومیتی نصب شده در پایلوت بررسی گردیده است. در مرحله اول به منظور تعیین پارامترهای طراحی رآکتور دولومیتی، آزمایشات جارتست در آزمایشگاه با استفاده از نمونه های لجن فعال و پودر دولومیت طبیعی به منظور دستیابی به svi بهینه انجام گردید. در این آزمایش ها با تزریق غلظت های مختلف دولومیت، غلظت بهینه تزریق، دور همزن و مدت زمان ماند به ترتیب mg/l100، rpm50 و 10 دقیقه تعیین گردید. در این مرحله آزمایشات میکروبی متعددی نیز در شرایط بهینه انجام گرفت. نتایج حاصل نشان داد که اندازه فلوک ها بعد از تزریق دولومیت به طور نسبی بزرگتر شده و از طرفی انسجام فلوک ها نیز بیشتر شده است. بعلاوه تعداد باکتری های رشته ای موجود در پساب با افزایش دوز دولومیت روند نزولی دارد. در مرحله دوم، با توجه شرایط جریان پیوسته در رآکتور دولومیتی، با ساخت پایلوت آزمایشگاهی دوز بهینه تزریق دولومیت در این شرایط تعیین گردید. در این پایلوت که به مدت 6 ماه مورد استفاده قرار گرفت، علاوه بر بهینه سازی svi، آزمایشات متعددی شامل cod، bod، tss و کدورت روی پساب خروجی انجام شد. نتایج حاصل نشان دهنده بهبود فرآیند و کیفیت پساب خروجی پس از تزریق دولومیت می باشد. در مرحله سوم به منظور تدقیق نتایج و بکارگیری رآکتور دولومیتی در تصفیه خانه های لجن فعال ، پایلوت نیمه صنعتی با دبی ورودی بالا و احجام بزرگتر با توجه به بررسی های مرحله دوم ساخته شد. نتایج این مرحله نشان داد پس از بکارگیری رآکتور دولومیتی علاوه بر حل مشکلات ته نشینی و کاهش مقادیر svi، کیفیت پساب خروجی سیستم افزایش چشمگیری داشته است. نتیجه دیگری که پس از 3 ماه راهبری از پایلوت حاصل گردید این بود که می توان از دبی های بالاتر ( f/m بالاتر) نیز در راهبری سیستم های لجن فعال استفاده نمود. لذا می توان سیستم های لجن فعال را با نصب یک یا چند رآکتور دولومیتی به جای صرف هزینه های هنگفت ارتقاء داد. در نهایت می توان نتیجه گرفت که استفاده از دولومیت طبیعی به عنوان عامل بهبود دهنده قابلیت ته نشینی لجن فعال باعث تجمیع و انسجام بیشتر فلوکهای ریز لجن، جلوگیری از بروز مشکلات ناشی از حجیم شدن رشته ای لجن و بهبود کیفیت پساب خروجی می گردد.از مزایای دیگر این روش، می توان به عدم وجود خطرات زیست محیطی بدلیل استفاده از مصالح طبیعی، سادگی، خود تنظیم کنندگی، اقتصادی بودن و نیاز کم به عملیات نگهداری آن اشاره نمود .