رابطه بین ارگونومی تجهیزات آموزشی با شاخص های آنتروپومتری و ناهنجاری های بالاتنه در دانش آموزان دختر مقطع ابتدایی شهر مشهد

پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه بین ارگونومی تجهیزات آموزشی با شاخص های آنتروپومتری و ناهنجاری های بالاتنه در دانش آموزان دختر مقطع ابتدایی شهر مشهد انجام شد. به همین منظور از 14225 نفر جامعه آماری، 375 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند و به روش توصیفی- همبستگی مورد مطالعه قرار گرفتند. برخی اندازه های آنتروپومتری آزمودنی ها شامل ارتفاع رکبی، طول-کفل فضای رکبی، ارتفاع آرنج 90 درجه و ارتفاع شانه در وضعیت نشسته روی نیمکت خود و هم چنین برخی ابعاد تجهیزات آموزشی مورد استفاده آن ها شامل ارتفاع نیمکت، عمق نیمکت و ارتفاع میز با استفاده از متر نواری اندازه گیری گردید. در مرحله بعد با استفاده از خط کش منعطف به ارزیابی وضعیت بالاتنه آزمودنی ها و تشخیص ناهنجاری های لوردوزیس کمری و کیفوزیس پرداخته شد. با استفاده از فرمول های ارتباط اندازه های آنتروپومتری با ابعاد میز و نیمکت برای هر بعد از میز و نیمکت (مثلا? ارتفاع نیمکت)، یک حالت متناسب، یک حالت بزرگ تر از اندازه متناسب و یک حالت کوچک تر از اندازه متناسب به دست آمد تا ارتباط بین آن ها و ناهنجاری های بالاتنه تعیین شود. اطلاعات خام به دست آمده از طریق نرم افزار spssو با استفاده از آزمون های آماری خی دو در جداول توافقی دو طرفه و ضریب همبستگی خطی ناپارامتری فی کرامر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت (05/0?p). نتایج تحقیق نشان داد نیمکت های 8/81 درصد آزمودنی ها با توجه به ارتفاع رکبی آن ها از حداکثر محدوده پذیرفته شده، بلندتر بود. هم چنین 8/76 درصد آزمودنی ها از میزهایی استفاده می کردند که بلندتر از حداکثر محدوده پذیرفته شده بود (05/0?p). عمق همه نیمکت های مورد استفاده آزمودنی ها نامتناسب و از حداقل محدوده پذیرفته شده، کوچک تر بود. بین میزان تناسب ارتفاع نیمکت و ارتفاع رکبی آزمودنی ها و ناهنجاری های لوردوزیس و کیفوزیس رابطه معنی داری مشاهده شد (05/0?p). در کل تحقیق حاضر نشان داد که میز و نیمکت های مورد استفاده دانش آموزان حتی از حداقل رعایت استاندارد های ارگونومیکی برخوردار نیستند.