مسیریابی خطوط لوله انتقال نفت بااستفاده از gis ومنطق فازی

اگر بخواهیم مقادیر زیادی از سیالات را طی مسافت طولانی حمل کنیم، با توجه به موارد اقتصادی، ایمنی، زیست محیطی و قابلیت اعتماد، معمولاً خطوط لوله نخستین گزینه می باشد. یکی از مهم ترین وظایف مجموعه صنعت نفت، احداث خطوط لوله انتقال نفت است که با توجه به هزینه بر بودن آن و نیز گستردگی آن و عبور از مناطق مختلف با شرایط جغرافیایی متفاوت، اهمیت مطالعات اولیه در انتخاب مسیر عبور این خطوط را دو چندان نموده است. اساسی ترین پارامتر در مسیریابی، یافتن کوتاه ترین راه بین نقطه مبدأ و مقصد می باشد. با توجه به قابلیتgis برای ذخیره، نمایش و تحلیل اطلاعات مکانی و توصیفی، می توان بانک اطلاعاتی جامع و کاملی از داده های علوم زمین ایجاد نمود. این پایگاه های اطلاعاتی قادر هستند مقادیر نامحدودی اطلاعات مکانی و توصیفی را در خود جای دهند و کاربران می توانند در هر زمان، داده های مورد نظرشان را از پایگاه اطلاعاتی انتخاب، حذف، اضافه و ویرایش کرده یا مورد تجزیه و تحلیل قرار دهند و در نهایت خروجی های دلخواه را تهیه و ارایه نمایند. هدف از به کارگیری gis در مسیریابی خطوط انتقال نفت، لحاظ نمودن کلیه پارامترهای جغرافیایی موثر در مسیریابی این خطوط و در نتیجه پایین آوردن هزینه ساخت و نگهداری این خطوط با در نظر گرفتن استانداردها است. طراحی و پیاده سازی یک gis کاربردی جهت مسیریابی خطوط لوله انتقال نفت، هدف اصلی این تحقیق می باشد. در این تحقیق روند انجام کار که شامل تعیین منطقه مطالعاتی، انتخاب روش مسیریابی، تعیین فاکتورهای موثر بر مسیریابی خطوط لوله نفت، پردازش لایه های اطلاعاتی، تعیین ارزش هر فاکتور موثر، تلفیق لایه ها و طراحی مسیر بهینه بیان گردیده است. در این تحقیق به منظور وزن دهی فاکتورها، از روش fahp با نوشتن برنامه در محیط matlab استفاده شد. به منظور تلفیق لایه های اطلاعاتی از روش همپوشانی شاخص استفاده شد. سپس با استفاده از ابزار cost distance رستری به دست آمد که در آن به هر سلول حداقل هزینه تجمعی سفر (جابجایی) به نزدیک ترین سلول منبع اختصاص داده می شود. این کار در حقیقت تلاشی برای تعیین سلول با کمترین هزینه است. ابزار cost path ، مسیر حداقل هزینه از نقطه مقصد(واحد بهره بردار) تا نقطه مبدأ (چاه) را تعیین می کند. طول مسیر موجود 65/43 کیلومتر و طول مسیر طراحی شده با نرم افزار 98/39 کیلومتر می باشد که تقریباٌ 4 کیلومتر از مسیر موجود کوتاه تر می باشدکه این خود باعث صرفه جویی در هزینه و در مدت زمان احداث خط لوله می شود.