شناسایی و مطالعه خاکهای واگرا دراستان لرستان

در احداث سازه های هیدرولیکی، خاک های واگرا به صورت جدی می توانند مسئله ساز باشند. هدف اصلی این تحقیق تهیه نقشه خطر خاک های واگرا در استان لرستان است. معمولاً چهار دسته از آزمایش های آزمایشگاهی برای شناسایی خاک های رسی واگرا استفاده می شوند. این آزمایش ها شامل آزمایش کرامب، آزمایش هیدرومتری مضاعف، آزمایش پین هول و آزمایش نمک های محلول در آب منفذی بین ذرات خاک می باشند. نتایج این آزمایش ها نشان می دهند که آزمایش هیدرومتری مضاعف و آزمایش آنالیز شیمیایی عصاره اشباع خاک، برای شناسایی خاک های واگرا خیلی محافظه کارانه است. آزمایش پین هول یک معیار مناسب برای ارزیابی پتانسیل واگرایی خاک می باشد. نتایج تحقیق نشان می دهد که سازند گچساران، خاک رس واگرا تولید می کند، که علت آن تجزیه شیمیایی سدیم موجود در سازند می باشد. خاک های واگرا ممکن است در اثر بارندگی ساختار بریده بریده از خود نشان دهند. وجود ساختار بریده بریده و فرسایش شیاری یک شاخص مناسب برای شناسایی صحرایی خاک های با واگرایی متوسط و بالا هستند. نتایج آزمایش پراش اشعه ایکس نشان می دهد که خاک-های رسی واگرا حاوی کانی مونت موریونیت سدیم دار می باشند. در این تحقیق، موقعیت مکانی و گسترش خاک های واگرا در استان لرستان بررسی و نقشه خطر خاک های واگرا با بکار گیری روش های gis، تهیه گردیده است. نتایج بدست آمده نشان دهنده وجود چهار زون به شرح ذیل است: زون فاقد حساسیت که غیر واگراست، زون با حساسیت کم، که دارای خطر واگرایی کم می باشد، زون باحساسیت متوسط با خطر واگرایی متوسط و زون با حساسیت بالا که دارای خطر واگرایی شدید می باشد. براساس نتایج بدست آمده، بخشی از مناطق جنوب غرب و غرب استان لرستان در محدوده زون با ریسک بالا قرار دارد. در این زون آب وهوای منطقه نیمه خشک بوده و سازند گچسارن گسترش دارد.