اثرات پرایمینگ بذر در مزرعه و زمان کاربرد کود نیتروژن بر کارائی زراعی مصرف نیتروژن، عملکرد و اجزای عملکرد ذرت دانه ای سینگل کراس 704 در اسدآباد

به منظور بررسی تاثیر پرایمینگ مزرعه ای بذر و تقسیط کود نیتروژن در زمان های مختلف رشد ذرت دانه ای سینگل کراس 704 بر کارائی مصرف نیتروژن، عملکرد و برخی خصوصیات زراعی آن پژوهشی در سال زراعی 1390 به صورت فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در شهرستان اسدآباد اجرا شد. البته برای به دست آوردن بهترین سطوح تیمار پرایمینگ بذر، پژوهشی آزمایشگاهی با 16 تیمار در سه تکرار شامل تیمار شاهد، تیمار پرایم با آب و پرایم با محلول روی به غلظت های 01/0، 02/0، 03/0 و 05/0 درصد در سه زمان 14، 16 و 18 ساعت در قالب طرح کاملاً تصادفی صورت گرفت. نتایج حاصل از این آزمایش به عنوان ترکیب تیماری انتخابی به لحاظ غلظت روی و مدت زمان خیساندن بذر در محلول روی و آب، برای پرایم مزرعه ای انتخاب شدند. تیمارها شامل پرایم مزرعه ای بذر در 3 سطح(پرایم با آب معمولی به مدت 18 ساعت، پرایم با محلول روی 05/0 درصد به مدت 14 ساعت و بدون پرایم) و زمان مصرف کود نیتروژنه با پنج سطح شامل بدون کاربرد، کاربرد یک مرحله ای(زمان کاشت)، کاربرد دو مرحله ای(زمان کاشت و قبل از گلدهی)، کاربرد سه مرحله ای(زمان کاشت، 6-4 برگی و قبل از گلدهی) و کاربرد چهار مرحله ای نیتروژن(زمان کاشت، 6-4 برگی، قبل از گلدهی و مرحله شیری دانه) بود. نتایج نشان داد که بیشترین سرعت سبز شدن در تیمار ترکیبی پرایم با محلول روی و مصرف4/1 و 3/1 کود نیتروژن مصرفی (معادل با 40 تا 54 کیلوگرم نیتروژن در هکتار در زمان کاشت) با 2/81% افزایش در سرعت سبز شدن نسبت به تیمار بدون پرایم و عدم کاربرد نیتروژن و بیشترین درصد سبز شدن مربوط به تیمار پرایم آب و مصرف3/1 کود نیتروژن مصرفی(54 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار در زمان کاشت) بود که نسبت به تیمار بدون پرایم و مصرف تمامی کود نیتروژن در زمان کاشت( 160کیلو گرم نیتروژن در هکتار) با کمترین درصد سبز شدن 3/9 درصد افزایش داشت. در این تحقیق پرایم کردن بذر روی شاخص های رشد از قبیل شاخص سطح برگ، سرعت رشد محصول و سرعت جذب خالص تاثیر مثبت داشته که در تلفیق با زمان کاربرد سه مرحله ای نیتروژن بیشترین شاخص های رشد را تولید نمود. پرایم کردن بذر به خصوص با محلول روی و کاربرد کود نیتروژن مصرفی در سه مرحله بیشترین تاثیر را روی عملکرد و اجزای عملکرد داشته به طوری که بیشترین تعداد دانه در ردیف(87/41)، تعداد دانه در بلال(37/633)و عملکرد دانه(10796 کیلو گرم در هکتار) در این ترکیب تیماری به دست آمد که این نتیجه به دلیل تاثیر مثبت پرایمینگ بذر و کاربرد نیتروژن در زمان حداکثر نیاز گیاه به دست آمده است. میزان نیتروژن دانه نیز تحت تاثیر پرایمینگ بذر و زمان کاربرد نیتروژن قرار گرفته و بیشترین میزان آن در ترکیب تیماری پرایم محلول روی و کاربرد چهار مرحله ای نیتروژن به دست آمد(6/1 درصد). کارائی زراعی نیتروژن و کارائی بازیافت نیتروژن دانه با پرایم کردن به ویژه با آب افزایش معنی داری نشان داد. همچنین کاربرد سه و چهار مرحله ای کود نیتروژن این کارائی ها را نسبت به کاربرد یک و دو مرحله ای کود نیتروژن افزایش داد. شاخص فاکتور جزئی تولید در پرایم با محلول روی 27/61 کیلوگرم دانه بر کیلوگرم نیتروژن مصرفی تولید کرد و در کاربرد سه مرحله ای کود نیتروژن نیز 81/61 کیلوگرم دانه بر کیلوگرم نیتروژن مصرفی تولید کرد که در مقایسه با سایر تیمارها بالاترین بود.