بررسی امکان سنجی مدیریت مشارکتی آبیاری در تعاونی های تولید روستایی شهرستان تایباد

هدف کلی از انجام این تحقیق بررسی امکان سنجی مدیریت مشارکتی آبیاری در تعاونی های تولید روستایی شهرستان تایباد بود. روش تحقیق توصیفی– تحلیلی و از نوع پیمایشی بوده و جامعه مورد مطالعه شامل تمام کشاورزان عضو شرکت های تعاونی تولید روستایی شهرستان تایباد که شامل 6 شرکت تعاونی تولید روستایی با 2116 نفر عضو بود. روش نمونه گیری در تحقیق، نمونه گیری تصادفی طبقه بندی با انتساب مناسب به سهم هر شرکت بوده است که با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 280 نفر برآورد شد. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه ای بود که روایی آن بر اساس نظرات اساتید راهنما و مشاور تایید گردید و جهت سنجش میزان پایایی پرسشنامه از روش آلفای کرونباخ استفاده شد، ضرایب محاسبه شده برای قسمت های مختلف پرسشنامه 76/0، 81/0 و 75/0 بدست آمد که نشان دهنده پایا بودن ابزار تحقیق بود. نتایج آمار توصیفی نشان داد 9/68 درصد افراد مورد مطالعه معتقد بودند امکان پذیری مدیریت مشارکتی آبیاری در منطقه مورد مطالعه در حد زیاد و خیلی زیاد وجود دارد. همچنین مهمترین حمایت های مورد نیاز کشاورزان به ترتیب شامل موارد زیر بودند: کمک و مساعدت کارشناسان دولتی به کشاورزان در رابطه با مسائل مربوط به مدیریت آبیاری، دادن تسهیلات (وام) با سود کم به کشاورزان، آموزش دادن کشاورزان و مسئولین تعاونی در زمینه به دست آوردن اعتبارات، تسهیلات و مشارکت دادن کشاورزان در زمینه برنامه ریزی طرح ها و مهمترین موانع به ترتیب شامل: نداشتن وقت کافی برای مشارکت در مدیریت آبیاری، تصیم گیری یک طرفه بدون نظر خواهی از کشاورزان در خصوص فعالیت های تعاونی، عدم بهره مندی از تسهیلات اعتباری، کوچک بودن زمین زراعی و به صرفه نبودن مشارکت در مدیریت آبیاری، نبود تفاهم و همکاری و بروز اختلاف بین کشاورزان بودند. نتایج حاصل از همبستگی نشان داد که بین سن، مدت عضویت در تعاونی، سابقه فعالیتهای کشاورزی، میزان مالکیت اراضی (دیم و آبی) با دیدگاه افراد در مورد امکان پذیری مدیریت مشارکتی آبیاری در منطقه مورد مطالعه رابطه منفی و معنی داری در سطح 1 درصد و با تعداد اعضای خانوار در سطح 5 درصد وجود دارد. همچنین نتایج مقایسه میانگین ها نشان داد که بین میزان تحصیلات و منبع اصلی تامین آب با دیدگاه افراد در مورد امکان پذیری مدیریت مشارکتی آبیاری تفاوت معنی داری در سطح 1 درصد وجود دارد و نتایج آزمون t نشان داد که بین تعاونی ها از نظر تعداد عضو کم و زیاد و از نظر تعداد روستاهای تحت پوشش کم و زیاد تفاوت معنی داری در سطح 1 درصد وجود دارد.