برآورد ارزش اقتصادی و زیست محیطی آب سد درودزن

آب به عنوان کمیاب ترین عامل درتولید محصولات کشاورزی نه تنها محدودکننده کشاورزی بلکه محدودکننده دیگر فعالیتهای اقتصادی واجتماعی نیز بشمار می رود. بنابراین اعمال مدیریت تقاضای آب از طریق تعیین ارزش اقتصادی آب به عنوان رویکردی جدیدی، در مدیریت و بهره برداری از منابع آب ضروری به شمار میرود.در این مطالعه علاوه بر ارزش اقتصادی آب کشاورزی سد درودزن ، برآورد تمایل به پرداخت بازدید کنندگان سد مورد مطالعه قرار گرفته است. تعین ارزش اقتصادی: در این مطالعه با ارائه یک الگوی برنامه ریزی چند هدفی به تعیین ارزش اقتصادی آب کشاورزی سد درودزن واقع در شهرستان مرودشت استان فارس اقدام شده است. در این تحقیق سه هدف تامین حداکثر بازده ناخالص،حداقل مصرف آب و کمترین ریسک یا واریانس الگو به طور همزمان مورد توجه بود. بر اساس نتایج حاصله ارزش واقعی نهاده آب در جریان تولید برای الگوی بهینه حداکثر بازدهی برابربا 1607 ریال در هر متر مکعب آب حاصل شده است. لذا اگر ما با یک سال نرمال مواجه باشیم یعنی اینکه سد درودزن حداکثر حجم خود را داشته باشد میزان 600 میلیون متر مکعب آب کشاورزی در دسترس وجود دارد. با این حجم آب و حداکثر کردن بازدهی، ارزش کل آب کشاورزی سد درودزن 964.2 میلیارد ریال برآورد می گردد. برآورد تمایل به پرداخت: این مطالعه با هدف برآورد تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان سد درودزن با استفاده از روش ارزش گذاری مشروط(cvm) و شناخت عوامل موثر بر آن صورت گرفت. برای این منظور اطلاعات مورد نیاز از طریق تکیمل پرسشنامه در میان شهروندان اصفهان، شیراز و مرودشت جمع آوری گردید. این اطلاعات شامل اطلاعات اقتصادی- اجتماعی بازدیدکنندگان، تمایل به پرداخت آنها و اطلاعات مورد استفاده در تابع تمایل به پرداخت بود. عوامل مورد استفاده در تخمین تابع تمایل به پرداخت شامل جنس، تحصیلات، شغل و سن پاسخ دهندگان، درآمد، بعد خانوار، تمایلات زیست محیطی، فاصله و متغیر بیانگر تورش نقطه شروع بود. با توجه به داده های به دست آمده برای تمایل به پرداخت افراد که به صورت مقادیردامنه ای، شامل سطوح صفر، 5000-2000، 10000-5000، 15000-10000، 20000-15000 و20000 ریال بود از روش های لوجیت استفاده گردید. بر اساس یافته ها، متوسط تمایل به پرداخت برابر با 14263 ریال به ازای هر خانوار به دست آمد. از میان عوامل یاد شده اثر جنس، بعد خانوار، فاصله و درآمد بر تمایل به پرداخت افراد حایز اهمیت آماری بود. در مورد متغیر جنس، مشخص شد که زنان در مقایسه با مردان از تمایل به پرداخت کمتری برخوردار هستند. همچنین مشخص گردید جنس، فاصله و درآمد بر تمایل به پرداخت افراد اثر مثبت و معنی دار دارد. بر اساس تمایل به پرداخت افراد و تعداد بازدیدکنندگان، ارزش سد در نزد بازدیدکنندگان 160 میلیون ریال برآورد گردید.