مطالعه تغییرات فراساختاری و حضور آنزیم na+/k+atpase در آبشش ماهی صبیتی (sparidentex hasta) طی سازش با شوری های مختلف محیطی

تنظیم میزان الکترولیت ها و آب در آبزیان به دلیل وجود سطح تراوای وسیع که با محیط در تماس می باشند از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از این رو جهت تنظیم اسمزی و حفظ هومئوستاز مایعات بدن سازش ها و مکانیسم های متنوعی در سطوح مختلف زیستی توسعه پیدا کرده است. جهت تعیین تغییرات و سازش های سلولی در سطح سلول های غنی از میتوکندری تحت تاثیر شوری های مختلف محیطی، ماهی صبیتی (sparidentex hasta) به عنوان یک گونه یوری هالین مورد مطالعه قرار گرفته است. به این منظور تعداد 180 قطعه ماهی صبیتی به مدت یک هفته در مواجهه مستقیم با شوری های 5، 20، 40 و 60 گرم در لیتر قرار داده شد. مکان یابی آنزیم na+, k+-atpaseدر بافت پوششی آبشش و همچنین تغییرات فراساختاری سلول های غنی از میتوکندری آبشش در شوری های مختلف محیطی طی روند سازش مطالعه شد. مکان یابی آنزیم na+, k+-atpaseبه روش ایمونوهیستوشیمیایی با استفاده از آنتی بادی 5 igg?انجام گرفت. مکان یابی nka نشان داد که سلول های غنی از میتوکندری به تعداد زیاد در اپیتلیوم فیلامنتی و به ندرت در اپیتلیوم لاملایی قرار دارند. شدت واکنش پذیری اپیتلیوم آبشش نسبت به آنتی بادی به کار رفته در طول دوره و در تیمار های 5 و ppt60 روند افزایشی را نشان داد ولی در تیمار ppt20 روند نزولی بود. مطالعه سطح فوقانی سلول های غنی از میتوکندری تحت میکروسکوپ الکترونی نگاره نشان داد که براساس ساختار دهانه های راسی، سه نوع سلول غنی از میتوکندری با دهانه های برآمده، کم عمق و عمیق قابل تشخیص است. تعدادو اندازه دهانه های راسی سلول های غنی از میتوکندری در شوری ppt60 در روز نخست در مقایسه با بقیه تیمارها افزایش یافت. در طول دوره آزمایش تراکم و اندازه دهانه های سلول های غنی از میتوکندری در شوری های پایین تر از آب دریا روند افزایشی داشت در صورتی که در شوری بالاتر از آب دریا اندازه و تراکم دهانه ها در طول دوره روند کاهشی را سیر کرد. مطالعات تحت میکروسکوپ الکترونی گذاره نشان داد که غشای پلاسمایی سلول های غنی از میتوکندری به میزان زیادی میتوکندری و فرورفتگی های پایه ای – جانبی دارد. با توجه به فتومیکروگراف ها، در شوری ppt60 میانگین مساحت میتوکندری های سلول های غنی از میتوکندری کاهش یافته اما تراکم بیشتری را نشان دادند، در حالی که در شوری های 5 و ppt20 میانگین مساحت میتوکندری ها افزایش یافت که این افزایش با کاهش تراکم میتوکندری ها همراه بود. بطور کلی، قدرت تحمل و سازش پذیری ماهی صبیتی نسبت به تغییرات شوری محیط، بدلیل ایجاد تغییرات سریع در سلول های غنی از میتوکندری جهت تنظیم میزان ورود و خروج آب و الکترولیت ها می باشد. به این صورت که در شرایط جدید ایجاد شده جهت تطابق سلول، تغییراتی در سطح دهانه های راسی صورت می گیرد که میزان آنزیم های ناقل الکترولیت ها در غشای پایه ای – جانبی را تنظیم و همچنین فعالیت میتوکندری های سلول های غنی از میتوکندری را با شرایط جدید تطبیق می دهد. کلمات کلیدی: سلول های غنی از میتوکندری، واکنش پذیری ایمنیایی، فراساختار، ماهی صبیتی