بررسی مسئولیت مدنی پلیس

پلیس عهده دار استقرار و حفظ نظم و امنیت در جامعه می باشد. با توجه به این که وظایف متعدد و متنوعی در این راستا دارد، بنابراین مسئولیت مدنی او نیز نسبت به سایر مشاغل از تنوع بیشتری برخوردار است. لذا ضروری می باشد که به بررسی و مداقه در مبانی و شرایط مسئولیت یا عدم مسئولیت مدنی پلیس و سازمان پلیس پرداخته شود. لازم به ذکر است قواعد عمومی مسئولیت مدنی امروزه با توجه به پیشرفت و صنعتی شدن جوامع پاسخگوی همه مسائل مطروحه در مورد مسئولیت مدنی پلیس نمی باشد و می بایست به بررسی موضوعاتی که خصوصیت ویژگی وظایف پلیسی اقتضا می کند مانند: سوء استفاده از قدرت، استفاده از ابزار و امکاناتی که پلیس در اختیار دارد، نقض حریم خصوصی پرداخته شود، که البته می توان در موارد بسیاری به قواعد عام مسئولیت مدنی استناد کرد. با دقت نظر روشن می گردد که مسئولیت مدنی مأمور پلیس با سازمان پلیس دارای ارتباط کاملی می باشد و حتی ممکن است در مواردی سازمان پلیس به جای مأمور پلیس از باب قاعده تسبیب مسئول شناخته شود، که در این مورد لازم است مسئولیت مدنی سازمان پلیس و مسئولیت تضامنی مأمور پلیس و سازمان متبوع وی بررسی گردد که در کل این تحقیق مواردی از قبیل: ماده 11 قانون مسئولیت مدنی که سازمان و اداره متبوع را مبرا از مسئولیت مدنی دانسته و نیز لایحه مسئولیت مدنی موسسات عمومی مصوب 3/12/1382 ( مصوب هیئت وزیران) که تا کنون در مجلس به تصویب نرسیده مورد انتقاد قرار گرفته است که همگی نشانگر عدم بذل توجه کافی قانونگذار به وضع قواعد ویژه مسئولیت مدنی پلیس و در واقع حساسیت بیشتر به خرج دادن نسبت به خسارات وارده به سازمان پلیس تا مردم و همچنین خلاء قانونگذاری در این خصوص می باشد. درمورد طرح دعوی مسئولیت مدنی علیه پلیس که از آثار پذیرش مسئولیت وی می باشد باید گفت رویه خاصی در این خصوص به دلائل مختلفی از جمله عدم آگاهی مردم نسبت به حقوق اجتماعی و شهروندی وجود ندارد. به طور کلی در مواقعی که مامور پلیس مرتکب تقصیر شود شخصاً مسئول بوده و در غیر این صورت به هر حال خسارت زیان دیده باید توسط سازمان پلیس جبران شود. در انتها می بایست قانونگذار نسبت به وضع قوانین ویژه مسئولیت مدنی پلیس همت گمارد و نهادینه کردن بیمه مسئولیت مدنی پلیس راه دیگری برای جبران خسارات وارده به زیان دیده می باشد.