استخراج آهن (?) توسط فاز جامد نانوذرات نقره از نمونه های بیولوژیکی

در نتیجه صنعتی شدن جوامع امروزی،یون های فلزی واسطه بصورت روز افزون به درون محیط زیست آزاد می شوند که به آلودگی زیست محیطی منجر می گردد. اندازه گیری و تعیین دقیق یون های فلزی در مقادیر ناچیز در نمونه های گوناگون محیطی، آبی، غذایی و بیولوژیکی بخاطر نقش مهم آنها در زندگی امروز بشر از مهمترین اهداف شیمیدانان تجزیه، بشمار می رود. آهن مهم ترین و فراوان ترین عنصر واسطه در سیستم های زنده است و ایفاگر نقش های بیولوژیکی بیشتری نسبت به هر فلز دیگر در بدن می باشد. بیشترین شکل شیمیایی آهن موجود در بدن، آهن (ii) می باشد. اما تحت تاثیر عوامل متنوع و زیاد طبیعی یا بیولوژیکی واکنش های ردوکس در بدن، به آهن (iii) تبدیل می شود. تحت سیستم های طبیعی الکترون دهنده و گیرنده این دو شکل شیمیایی آهن در بدن به هم تبدبل می گردند. اگرچه مجموع اشکال شیمیایی آهن برای تعدادی از کاربرد های حیاتی در بدن مورد نیاز است، اما نقش اصلی آنها انتقال اکسیژن به بافت ها می باشد. همچنین آهن (بطور کل) برای کارکرد مناسب آنزیم های زیادی از جمله در سنتز dna، متابولیسم انرژی و محافظت در برابر میکروب ها و رادیکال های آزاد عنصری، ضروری می باشد. تعیین مستقیم گونه ها مانند فلزات سنگین در بافت نمونه، بخاطر پایین تر بودن غلظت آنها از حد تشخیص دستگاه های تجزیه ای و نیز مشکل بافت پیچیده نمونه، از مشکلات همیشگی بر سر راه شیمیدانان تجزیه است. توسط روش های پیش تغلیظ و استخراج پیش از مرحله تشخیص و اندازه گیری دستگاهی، می توان بر این محدودیت ها غلبه کرد. در میان تمام روش های جداسازی و پیش تغلیظ، استخراج با فاز جامد (spe) از پرکاربردترین روش ها به شمار می رود. در مواقعی که با بافت پیچیده نمونه و یا غلظت ناچیز آنالیت مواجه ایم، این روش قادر به فراهم آوردن شرایط کاری انعطاف پذیر و در نتیجه استخراج ساده تر می باشد. این روش بطور عمده بر پایه بهره گیری از جاذب های جامد آلی و معدنی مانند رزین های xad، رزین های تعویض یون، سیلیکاژل و کربن فعال استوار می باشد. آماده سازی و سنتز نانو جاذب های استخراج با فاز جامد در روش های سنتز مواد نانو ساختار در زمینه علوم مواد اهمیت بخصوصی پیدا کرده است. از جمله نانو ذرات فلزی که به نانو ذرات اکسید فلزی اتصال یافته و نقش جاذب را در تکنیک استخراج با فاز جامد ایفا می کند، نانو ذرات نقره می باشد. در این تحقیق جهت پیش تغلیظ و جداسازی یون های آهن(?) از یک بستر حاوی فاز جامد نانو ذرات نقره-سیلیکاژل استفاده شد. فاز جامد سیلیکاژل-نانو ذرات نقره، ابتدا توسط لیگاند کمپلکس دهنده مورین اصلاح شده و سپس آهن توسط فاز جامد استخراج و عمل آنالیز آن توسط دستگاه طیف سنجی جذب اتمی شعله انجام گرفت. تحت شرایط بهینه، حد تشخیص، انحراف استاندارد نسبی (rsd) و فاکتور پیش تغلیظ تعیین شد. سپس از این روش تحت شرایط بهینه، برای تعیین مقدار آهن از نمونه های خون، کبد و کلیه استفاده گردید.