بررسی اکولوژی فردی گونه.salsola richteri (moq.) karel ex litw در استان خراسان جنوبی

این تحقیق، به منظور مطالعه برخی جنبه های اکولوژی فردی گیاه (moq.) karel ex litw. salsola richteri در مناطقی از خراسان جنوبی انجام شد. در این بررسی ابتدا نقاط پراکنش گیاه مشخص شد. سپس مورفولوژی، فنولوژی، استراتژی تجدید حیات گیاه، فرم زیستی و وضعیت حفاظتی گیاه مورد بررسی قرار گرفت. آناتومی برگ گیاه با استفاده از روش سافرانین- فست گرین مطالعه شد. خصوصیات خاک نظیر ph، ec، ازت کل، میزان فسفر و بافت خاک تعیین شد. سیستم شاخص اکولوژیکی بورهیدی برای تعیین شاخص اکولوژیکی گیاه مورد استفاده قرار گرفت. محتوای آلکالوئید کل برگ های گیاه اندازه گیری شد. میزان فلاونوئید، پرولین و فعالیت آنزیم اسید فسفاتاز در برگ-های گیاه در دو منطقه بشرویه و شاهرخت (شمال غربی و شمال شرقی خراسان جنوبی) سنجش و مقایسه شدند. همچنین اثر آللوپاتی عصاره برگ s. richteri روی سرعت و درصد جوانه زنی گیاه bromus tectorum مطالعه شد. نتایج نشان داد که s. richteri گیاهی چند ساله، پایا و درختچه ای است که از نظر شکل زیستی رانکایر، جزء گروه فانروفیت ها می باشد و تکثیر آن در طبیعت از طریق بذر است. این گونه از نظر وضعیت حفاظتی بر مبنای گروه بندی iucn، در گروه گونه های lc (حداقل نگرانی) قرار می گیرد. s. richteri در خاک غیر شور، سبک و در ph قلیایی از رشد خوبی برخوردار است. بررسی های فنولوژی این گونه نشان داد که جوانه زنی بذر در اواخر اسفند ماه وگلدهی در تیر ماه انجام می شود، سپس در اواخر تیر، گل ها به میوه تبدیل می شوند و بذر دهی در شهریور ماه آغاز می-شود. با توجه به اطلاعات اکولوژیکی به دست آمده و سیستم شاخص اکولوژیکی بورهیدی به s. richteri در مناطق مختلف از لحاظ منبع حرارتی، رطوبت خاک، برهمکنش خاک زیستگاه، میزان ازت، شدت نور در زیستگاه و شوری خاک به ترتیب رتبه 7، 2، 7، 2-1، 9 و 1 تعلق گرفت. غلظت فلاونوئید، پرولین و فعالیت آنزیم اسید فسفاتاز در برگ های گیاه منطقه بشرویه که تحت تنش خشکی بالاتری است، بیشتر بود (p <0.05). میزان آلکالوئید کل برگ-های گیاه، 7/47 میلی گرم آلکالوئید در 100 گرم بافت خشک برگ محاسبه شد. مطالعه خواص آللوپاتیک گیاه s. richteri نشان داد که عصاره آبی آن در 1%، 2%، 3% و 6% (وزنی/ حجمی)، سرعت و درصد جوانه زنی b. tectorum را به طور معنی داری کاهش می دهد (p <0.05). کلمات کلیدی: اکولوژی فردی، salsola richteri، وضعیت حفاظتی، آللوپاتی و خراسان جنوبی.