بررسی عوامل موثر بر واگذاری (برون سپاری) بندر آستارا در راستای اصل 44 قانون اساسی به بخش خصوصی

در حال حاضر سازمان ها در سراسر جهان به دنبال تکنیک ها و روش هایی برای حفظ و توسعه مزایای رقابتی خود هستند. موضوع آزادسازی و خصوصی سازی از مقوله های مهم در ادبیات اقتصادی است که به منظور بهبودکیفیت خدمات و محصولات، کاهش هزینه و زمان تولید، تمرکز بر روی مزیت های اصلی رقابتی و به طور کلی افزایش اثربخشی سازمان، اقدام به خصوصی سازی فعالیت های خود می نمایند. شرکت ها و موسسات دولتی و خصوصی را می توان به طرق مختلف خصوصی نمود. این روش ها شامل انتقال صد در صد مالکیت شرکت و یا انتقال قسمتی از مالکیت و یا عدم انتقال مالکیت و فقط خصوصی نمودن نحوه اداره سازمان یا شرکت است. برون سپاری در سال های اخیر خود را به عنوان یکی از این رویکردها و راه حل ها معرفی کرده است که هر روز دامنه وسیع تری به خود می گیرد، به طوری که نه تنها دولت ها بلکه بخش خصوصی کشورها نیز از این رویکرد استقبال گرمی به عمل آورده اند. تصمیم گیری برای برون سپاری از جمله مسائلی است که باید کلیه ملاحظات سازمانی، موارد پیش نیازی و شرایط آمادگی سازمان و مراحل بکارگیری و مدیریت و کنترل فرآیند در مورد آن در کانون توجه قرار گیرد. متغیرهای خصوصی سازی در این تحقیق با توجه به متغیرهای شناسایی شده در تحقیقات داخل و خارج کشور که بر اساس شرایط بومی سازی شده و در کنترل و دسترس پژوهشگر بوده و با ماهیت بنادر همخوانی داشته شامل سه متغیر اقتصادی، نهادی- سازمانی و مدیریتی- اجرایی بوده که در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است. بنابراین در این پژوهش درپی آن هستیم که عوامل موثر در واگذاری بندر آستارا به بخش خصوصی (برون سپاری) را با استفاده از قرارداد «ساخت، بهره برداری و سپس واگذاری» را مورد بررسی قرار داده، معنی دار بودن رابطه، میزان و اولویت هر یک عوامل سه گانه اقتصادی، نهادی- سازمانی و مدیریتی- اجرایی و مولفه های آنها را بر واگذاری (برون سپاری) بندر آستارا مورد بررسی قرار دهیم. روش مورد استفاده در پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی، دارای ماهیت پیمایشی و از نوع کاربردی است که از لحاظ زمانی یک پژوهش عرضی یا مقطعی است. جامعه آمـاری مورد نظر این پژوهش، مجموعه کارشناسان و مدیران "پرسنل ستادی سازمان بنادر و دریانوردی در تهران" و " اداره کل بنادر و دریانوردی استان گیلان- بندرانزلی" که در واگذاری (برون سپاری) بندر جدید التأسیس آستارا دخیل بوده اند می باشد، ضمناٌ روش نمونه گیری پژوهش حاضر روش نمونه گیری تصادفی ساده است. برای جمع آوری داده های موردنیاز این تحقیق و به منظور اندازه گیری متغیرهای مدل، از ابزار پرسشنامه استفاده شده است. باید عنوان نمود پرسشنامه متغیر عوامل موثر بر برون سپاری مربوط به مطالعه پژوهش های انجام گرفته درداخل و خارج کشور بوده که به شناسایی متغیرهای اقتصادی، نهادی- سازمانی و مدیریتی- اجرایی و شاخص های اندازه گیری آنها منجر شده است و پرسشنامه متغیر وابسته برون سپاری از مقاله ملوین و فیتزجرالد (2002) استفاده شده است. برای آزمون نرمال بودن نمره متغیرهای به دست آمده از آزمون کولموگروف – اسمیرنوف استفاده شد که نشان داد فرض نرمال بودن توزیع اکثریت متغیرها برقرار است. به همین دلیل برای آزمون فرضیه ها و انجام سایر آزمون های آماری از برخی تکنیک های آمار پارامتریک بهره گرفته شد که در این پژوهش برای آزمون فرضیه ها، از آزمون آماری همبستگی (رگرسیون خطی ساده و سلسله مراتبی با روش توأم و گام به گام و ضریب همبستگی پیرسون (با توجه به نرمال بودن داده ها) استفاده گردید. نتایج این پژوهش نشان می دهد که رابطه بین متغیرهای اقتصادی، نهادی-سازمانی و مدیریتی- اجرایی و برون سپاری بندر آستارا در سطح اطمینان 95? معنی داری است و متغیرهای مستقل مدیریتی- اجرایی، نهادی- سازمانی و اقتصادی به ترتیب بیشترین تا کمترین نقش و اهمیت را در تبیین واریانس متغیر وابسته برون سپاری دارند که این نتایج نیز با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون حاصل گردید