بررسی تحولات زبانی متون حقوق خانواده ایران از انقلاب مشروطه تا 1389 با رویکرد نشانه شناسی فرهنگی/حقوقی

هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر تحولات فرهنگی بر واژگان حقوق خانواده ایران از انقلاب مشروطه تا سال 1389 با رویکرد نشانه شناسی فرهنگی است. در این پژوهش سعی شده روند تغییراتی که در واژگان متن حقوقی در گذر از دو پیچش فرهنگی یعنی روی کار آمدن رضاخان و انقلاب اسلامی بوجود آمده با استفاده از مفاهیم نشانه شناسی فرهنگی تارتو–مسکو و الگوی بین فرهنگی تفسیر شود. تعداد 2550 واژه و ترکیب واژگانی نشان دار از متن حقوق خانواده انتخاب شدند، برخی از این واژه ها به لحاظ حقوقی و برخی به لحاظ جامعه شناختی نشان دار هستند. تغییر دال های این واژه ها را در سه بازه ی زمانی، 1307 تا 1317، 1317 تا 1357، 1357 تا 1389 در جدولی که بر اساس این سه بازه ی زمانی طبقه بندی شده نشان دادیم. در روند تحلیل این واژه ها، ابتدا آن ها را در چهار گروه معنادار طبقه بندی کردیم و بر اساس این طبقه بندی به تحلیل نشانه شناختی آن ها با رویکرد فرهنگی–حقوقی پرداختیم. نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان داد که پیچش های فرهنگی در دو برهه ی تاریخی ایران (روی کار آمدن رضاشاه و انقلاب اسلامی) بر تغییر رفتار نشانه ای (واژگان و ترکیبات واژگانی) در متن حقوق خانواده ایران تاثیر داشته است. همچنین تغییر رفتار نشانه ای در متن حقوق خانواده در دوره ی اول پیچش فرهنگی از الگوی «دیگری و نه خود» و در دوره ی دوم از الگوی «خود و نه دیگری»، که هر دو از رویکردهای الگوی روابط بین فرهنگی تارتو می باشند، پیروی می کنند