بی اعتباریِ فراروایت ها و پیامدهایِ سیاسیِ آن در اندیشه ی ژان فرانسوا لیوتار

پایان نامه
چکیده

ژان فرانسوا لیوتار به دلیل انتقاد و بی اعتبار ساختن کلان روایت ها و یا فراروایت های حقیقت در اندیشه ی مدرن مشهور است، دست آورد وی جایگزینیِ پلورالیسم وخرده روایت های غیرتمرکزگرا به جای فراروایت هاست. نقد و بی اعتبار کردن فراروایت ها یا کلان روایت ها در اندیشه ی ژان فرانسوا لیوتار از اهمیّت ویژّهای برخوردار است به طوری که ردّ این فراروایت ها یِ کلّی و جایگزینی خرده روایت ها به جای آن، مبنای کار لیوتار را تشکیل می دهد. لیوتار تحت تأثّیر وضعیّت جوامع سرمایه داریِ معاصر، ماهیّت و کارکرد علم و دانش را متفاوت با دوران گذشته دانسته و بر اساس این دیدگاهِ جدید و همچنین تحت تأثیر نظریّه ی بازی زبانیِ ویتگنشتاین و نظریّه های گفتمانی، اندیشه ی مدرن و فراروایت های آن را یک بازی زبانیِ خاصّ تلقی کرده که به عنوان فراروایت هایی سلطه گر در صدد تفسیرِ حقیقت و سرکوب انسان ها برآمده اند. در واقع در اندیشه ی لیوتار، علم و اندیشه ی مدرن با توسل به فراروایت های متافیزیکی مانند ایده ی رهایی بخشیِ بشریت و حرکت رو به پیشرفتِ علم در تاریخ، حقیقت را به نام و به نفع خود شکل می دهد و با این کار درصدد تأمین مشروعیت خویش برمی آید. اما وی اظهار می دارد که در دورانِ کنونی(پست مدرن) علم به کالایی برای سودآوری تبدیل شده و ایده ی آزادیِ انسان نیز به سرکوب ختم شده است به همین خاطر دیگر ما به این فراروایت ها اعتقادی نداریم. وی با جایگزین کردن خرده روایت ها به جای کلان روایت ها معتقد است که حقیقت واحدی نمی تواند وجود داشته باشد و هر یک از بازی های زبانی می تواند با توجّه به قواعد بازی خود، حقیقت را تفسیر کند. پیامد این طرز تفکّر در اندیشه های لیوتار منجر به نسبی گرایی و در نهایت یک دیدگاه بیش از حدّ تکثّرگرا در حوزه ی سیاست شده است که مطابق با آن، هر فرهنگ و جامعه ای از حقّ تفسیر حقیقت بهره مند شده و می تواند در ساخت و تفسیر حقیقت نقش داشته باشد. در واقع پذیرفتن چنین طرز تفکری، آثاری از جمله سیاستِ پراگماتیستی و کارکردی را در پی خواهد داشت.

منابع مشابه

بررسی اندیشه های ژان فرانسوا لیوتار در حوزه هنرهای تجسمی

یکی از مباحثی که امروزه در حوزه ی فلسفه ی هنر شایان توجه است، کاوش در هویت و ماهیت هنرهای تجسمی و تفسیر و تحلیل آن ها از جمله هنر نقاشی است. ژان فرانسوا لیوتار از فیلسوفانی است که هنرهای تجسمی به خصوص جریان های هنری آوانگارد در اندیشه های او جایگاه ویژه ای دارد. وی آثار هنرمندانی چون مارسل دوشان و بارنت نیومن را نمونه هایی برای تبیین مفاهیم فلسفی خود قرار داده است. بزعم او برای تحلیل هنر آوانگا...

15 صفحه اول

زیبایی شناسی پسامدرن:تجربه امر والا(بررسی اندیشه های ژان-فرانسوا لیوتار و جِرِمی گیلبرت-رُلف)

ژان فرانسوا لیوتار و جرمی گیلبرت-رلف دوتن از اندیشمندان و نظریه پردازان معاصر با دو رویکرد متفاوت به بررسی والا پرداخته اند.لیوتار امر والا را در نسبت با عوامل متاستازیکی همچون،تخالف، رویداد،و ناانسانی مورد نظر قرار می دهد آن را به منزله ی گواهی بر ایده ی نامتعین،وهمیشه غایب امر غیر قابل نمایش تأکید می کند در حالی که گیلبرت-رُلف ضمن اشاره به لزوم بازگشت به زیبایی و بازخوانی آن به مثابه امری سبکس...

15 صفحه اول

بررسی دیدگاه انسان شناسی ژان فرانسوا لیوتار و استخراج دلالت های تربیتی آن در فرایند یاددهی – یادگیری

چکیده: این تحقیق با هدف کلی بررسی دیدگاه انسان¬شناسی ژان فرانسوا لیوتار و استلزامات تربیتی آن [بویژه] در زمینه نقش معلم و فراگیر و رابطه معلم و دانش آموز در فرایند یاددهی – یادگیری شکل گرفته است. روش تحقیق کیفی بوده و برای دستیابی به جواب سئوالات از روش تحلیلی - استنتاجی استفاده شده است.جامعه تحلیلی مورد مطالعه کتاب ها و مقالات لیوتار در زمینه دیدگاه های انسان شناسانه وی و همینطور ددیدگاه های ...

کارکرد نظریه ادراکات اعتباری در اندیشه سیاسی- اجتماعی علامه طباطبایی

  اندیشه سیاسی- اجتماعی علامه طباطبایی با توجه به عمق و وسعتی که دارد می تواند راهگشای بسیاری از مسائل سیاسی دوره کنونی در جوامع مختلف باشد. یکی از مهمترین مبانی تفکر فلسفی علامه طباطبایی که اندیشه سیاسی- اجتماعی ایشان را متاثر ساخته است و به نوعی جهت نگاه علامه را تعیین می کند نظریه ادراکات اعتباری است. در این مقاله با توجه به اهمیت و ضرورت طرح اندیشه سیاسی- اجتماعی علامه و مبانی آن سعی شده اس...

متن کامل

بررسی و نقد جایگاه دین و دولت در اندیشه ها ی سیاسی آیت الله بروجردی

با شروع تنازع جدّی علما بر سر مشروطه و مشروعه، قربانی شدن رهبران برجسته‌ی دینی نظیر شیخ فضل‌الله نوری و سید عبدالله بهبهانی، سرخوردگی علما و اقداماتی نظیر جمع‌آوری رساله های مهم سیاسی که برخی علما چون میرزای نایینی در له مشروطه نگاشته بودند، اجرایی نشدن خواسته‌های مذهبی- سیاسی روحانیون از جمله اصل دوم متمّم قانون اساسی مشروطه، تسلط تکنوکرات‌های سکولار را بر ارکان قدرت برآمده از مشروطه باعث گشت. د...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تبریز - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023