مطالعه رابطه عوامل فیزیوگرافی( جهت، شیب و ارتفاع) با تنوع گونه ای در مراتع ییلاقی چهارباغ

نگهداری، مدیریت و بهره برداری معقول از مراتع مستلزم شناخت علمی و همه جانبه آن می باشد، حفظ تنوع گونه ای یکی از اهداف مدیریت اکوسیستم است، تنوع گونه ای با خصوصیات اکوسیستم همبستگی دارد و با تاکید بر پویایی اکوسیستم می توان توصیه های مدیریتی مناسب ارائه نمود. همچنین با اندازه گیری تنوع می توان توزیع گونه ها را درمحیط بررسی کرد. در این تحقیق اثر شیب، ارتفاع از سطح دریا و جهت بر تنوع، غنا و یکنواختی گونه های گیاهی در مراتع ییلاقی چهارباغ مورد بررسی قرارگرفت. در این بررسی منطقه ای به مساحت1500 هکتار در مراتع ییلاقی چهارباغ انتخاب شد. برای شروع کار، نقشه توپوگرافی منطقه در مقیاس 1:25000 تهیه و پس از رقومی کردن خطوط ارتفاعی، مدل رقومی ارتفاعی منطقه مورد مطالعه تهیه و نقشه های شمایی طبقات ارتفاعی، شیب و جهت استخراج گردید. سپس در منطقه به صورت تصادفی_سیستماتیک، 214 قطعه نمونه به ابعاد 1*1 مترمربع براساس روش سطح حداقل (minimal area)مشخص شد و در داخل هر یک از پلات ها، گونه ها شناسایی شده و درصد تاج پوشش و تعداد پایه های هر گونه در هر پلات به همراه مختصات مکانی آن ثبت گردید که در مجموع 19خانواده، 50جنس و 59 گونه شناسایی شد. در نهایت شاخص تنوع گونه ای برای متغیرهای فیزیوگرافی محاسبه شد و بین تنوع محاسبه شده در طبقات مختلف عوامل فیزیوگرافی مقایسه صورت گرفت. نتایج نشان داد ارتفاع از سطح دریا بر تنوع و غنای گونه های گیاهی منطقه تأثیر معنی داری دارد و با افزایش ارتفاع، تنوع و غنای گونه ای کاهش می یابد به طوری که طبقات ارتفاعی پایین(2300- 2200متر) بالاترین تنوع و غنای گونه ای را دارند، در حالیکه اثر ارتفاع ار سطح دریا بر روی یکنواختی معنی دار نیست. همچنین جهت دامنه بر روی غنای پوشش گیاهی اثر معنی داری داشته در حالی که تفاوت معنی داری برای تنوع گونه ای و یکنواختی مشاهده نمی شود. شیب دامنه نیز تنوع و غنای گونه ای را به طور معنی داری تحت تأثیر قرار داد وطبقات شیب پایین، تنوع، غنا و یکنواختی بیشتری را به خود اختصاص دادند.