بررسی اثر نوع ریزنمونه و ترکیب هورمونی محیط کشت برباززایی گیاه begonia semperflorens(cv. olympia white) در شرایط درون شیشه ای

چکیده: بگونیا) olympia white begonia semperflorens(cv. گیاهی است هتروزیگوت و از تنوع گونه ای بسیار زیادی برخوردار است. روشهای معمول تکثیر این گیاه شامل قلمه ساقه و برگ به دلیل سرعت تکثیر بسیار کم و آلودگی، از کارآیی لازم برخوردار نیستند، لذا روش کشت بافت امید بخش به نظر می‏رسد. در این پژوهش اثرترکیبات هورمونی و هم چنین ریزنمونه های مختلف بر باززایی گیاه ) begonia semperflorens(cv. olympia white مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا برای تعیین بهترین روش ضدعفونی سازی ریزنمونه ها، تیمارهای اتانول 70 درصد (با زمانهای3،2و1دقیقه و30و10 ثانیه و بدون الکل) و هیپوکلریت سدیم 1% (با زمانهای2، 10،5،3و15 دقیقه) مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله بعد برای تعیین محیط کشت بهینه برای کالزایی، از محیط کشت پایه ms حاوی هورمون ba با غلظتهای صفر،1/0، 5/0و1 میلی گرم در لیتردر ترکیب با هورمون naa با غلظتهای صفر،1/0، 5/0و1میلی گرم در لیتر استفاده گردید. پس از یکماه از زمان کشت، ریزنمونه ها به محیط کشت پایه ms حاوی هورمون ba با غلظتهای صفر،1/0، 5/0و1 میلی گرم در لیتردر ترکیب با هورمون naa با غلظتهای صفر،1/0، 5/0و1میلی گرم در لیتر منتقل شدند تا محیط کشت بهینه برای باززایی مورد بررسی قرار گیرد. پس از یکماه از زمان کشت در محیط باززایی،نمونه ها مورد بررسی قرار گرفتند و آنهاییکه واجد شرایط لازم برای مرحله ریشه زایی(1-2 سانتی متر طول و حداقل 5 برگ) بودند به محیط کشت ریشه زایی( محیط کشت پایه ms حاوی 5/0و1میلی گرم در لیتر هورمون naa ) منتقل و دیگر ریزنمونه ها در همان محیط باززایی خود واکشت شدند. پس از دوماه از انتقال نمونه ها به محیط ریشه زایی، نمونه ها برای سازگاری به گلدانهای حاوی نسبت 2:1:1 از پرلیت و کوکوپیت و ماسه منتقل شدند. نتایج نشان داد بهترین تیمار ضد عفونی برای ریزنمونه های مریستم انتهایی و دمبرگ، تیمار1 دقیقه ضد عفونی با الکل 70 درصد و 3دقیقه ضدعفونی در هیپوکلریت سدیم 1درصد است و بهترین تیمار ضد عفونی برای ریزنمونه برگ،20ثانیه ضدعفونی با الکل 70 درصد و2دقیقه ضدعفونی با هیپوکلریت سدیم 1درصد می باشد. در مرحله کالزایی، ترکیب هورمونی 1/0 , ba5/0naa برای ریز نمونه مریستم انتهایی ساقه، ترکیب هورمونی 5/0 میلی گرم در لیتر ,ba5/0 میلی گرم در لیتر naa برای ریزنمونه دمبرگ و ترکیب هورمونی 1/0 میلی گرم در لیتر,ba5/0 میلی گرم در لیتر naa برای ریز نمونه برگ، بهترین ترکیبهای هورمونی برای کالزایی بهینه گیاه بگونیا بوده اند. در مرحله باززایی، ترکیب هورمونی 5/0 میلی گرم در لیتر ,ba1میلی گرم در لیتر naa برای ریز نمونه مریستم انتهایی ساقه، ترکیب هورمونی 5/0 میلی گرم در لیتر ,ba5/0 میلی گرم در لیتر naa برای ریزنمونه دمبرگ و ترکیب هورمونی 5/0 میلی گرم در لیتر ,ba1 میلی گرم در لیتر naa برای ریزنمونه برگ، بهترین ترکیبهای هورمونی برای باززایی بهینه گیاه بگونیا بوده اند. در مرحله ریشه زایی، غلظت 5/0میلی گرم در لیتر هورمون naa باعث درصد ریشه زایی و طول ریشه بیشتر نسبت به غلظت 1میلی گرم در لیتر هورمون naa شده است.در نهایت غلظت 5/0میلی گرم در لیتر هورمون naa درصد سازگاری بهتری را نیز نشان داد. لغات کلیدی: بگونیا، کشت بافت گیاهی، ba، naa.