بررسی تأثیر مصارف آبیاری بر منابع آب دشت نیشابور

پایان نامه
چکیده

طبیعت امروز به خاطر دست اندازی گسترده بشر به منابع مختلف آن دستخوش مشکلات متعددی شده است که می توان گفت مهم ترین آن ها مسأله کمبود منابع آب شیرین در اقصی نقاط دنیاست. دشت نیشابور یکی از حوضه هایی است که با بحران کمبود آب مواجه است. با توجه به این که بخش کشاورزی بزرگ ترین مصرف کننده آب در منطقه است، لزوم بذل توجه ویژه به مدیریت مصرف آب در این بخش بیش از پیش آشکار می شود. هدف این تحقیق بررسی تأثیر اعمال راهکارهای مدیریت مصرف آب آبیاری بر میزان تقاضا و منابع آب دشت نیشابور است. برای این کار از مدل شبیه-سازی weap استفاده گردید و از میان روش های شبیه سازی هیدرولوژیکی که در این مدل وجود دارد روش بارش- رواناب فائو برگزیده شد. واسنجی مدل برای یک دوره 6 ساله و اعتبارسنجی آن برای یک دوره 4 ساله انجام گرفت. راهبردهای مدیریت مصرف آب و هم چنین شرایط مختلف تغییر اقلیم در قالب سناریوهایی تعریف گردید و سپس بر اساس این سناریوها شبیه سازی مدل برای یک دوره بلند مدت 20 ساله انجام شد. نتایج نشان دادند که با افزایش راندمان آبیاری از میزان تقاضای بخش کشاورزی کاسته می شود و این به کاهش برداشت از منابع آب، و در نتیجه افزایش حجم ذخیره آب زیرزمینی نسبت به سناریوی مرجع می انجامد. هم چنین اصلاح الگوی کشت به سمت محصولات کم مصرف نیز موجب کاهش نیاز آبی کشاورزی به میزان 9 درصد، و نیز باعث جابه جایی تقاضای آبیاری از فصول خشک سال به فصول پربارش می گردد. نتیجه سناریوی دیگر این بود که کاهش سالانه یک درصد از سطح زیر کشت اراضی فاریاب منطقه و افزایش تخصیص آب به بخش صنعت متقابلاً منجر به کاهش سالانه یک درصد از تقاضای آب کشاورزی شده و رقم کسری سالانه آب زیرزمینی 9/7 درصد بهبود خواهد یافت. نتایج حاصل از اجرای مدل lars-wg5 برای دشت نیشابور تحت سناریوهای تغییر اقلیم a1b، a2 و b1 حاکی از افزایش بارش ماهانه و کاهش نسبی تبخیر و تعرق بود، به همین دلیل شبیه سازی مدل weap برای هر سه این سناریوها به کاهش نیاز آبی کشاورزی و افزایش حجم ذخیره آبخوان نسبت به سناریوی مرجع انجامید. در نهایت با ادغام سناریوهای مختلف مدیریت مصرف آب کشاورزی این نتیجه حاصل شد که تأثیرات مثبت ترکیب این سناریوها بیش از حالت منفرد آن هاست، ولی با وجود کاربرد همه روش های مدیریت تقاضای آب در یک سناریو، باز هم بین برداشت و تغذیه آب زیرزمینی تعادل برقرار نشد و کسری مخزن به صفر نرسید، بنابراین با سعی و خطا سناریوی دیگری تدوین شد که در واقع ترکیبی از هر سه سناریوی مدیریت تقاضای آب بود، با این تفاوت که هر کدام از آن ها در سطح بالاتری تقاضای آب را کاهش می دهند. نتیجه شبیه سازی مدل گویای این بود که برای جلوگیری از افت آبخوان لازم است تقاضای کشاورزی به میزان حدوداً 88 درصد کاهش یابد.

۱۵ صفحه ی اول

برای دانلود 15 صفحه اول باید عضویت طلایی داشته باشید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تأثیر برنامه‌ریزی آبیاری بر شاخص‌های بهره‌وری آب، مطالعه موردی: دشت نیشابور

در این پژوهش، اثر مدیریت رایج آبیاری بر اجزای بیلان آب و شاخص‌های مختلف بهره وری آب در مزارع گندم، جو، چغندرقند، پنبه، ذرت علوفه‌ای و گوجه فرنگی در دشت نیشابور با استفاده از مدل SWAP بررسی گردید و تأثیر اعمال سناریوی برنامه‌ریزی آبیاری بر کاهش برداشت از منابع آب زیرزمینی تخمین زده شد. نتایج نشان داد که در شرایط مدیریت آبیاری فعلی زارعین، تبخیر از سطح خاک موجب کاهش بهره‌وری آب از WP...

متن کامل

تحلیل بحران آب دشت نیشابور

کمبود آب و عدم مدیریت صحیح منابع آب قابل دسترس، بحران آبی را ایجاد می کند که وقوع خشکسالیها باعث تشدید آن می گردد و دارای ابعاد مختلف زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی است. در پژوهش حاضر، بحران آب در دشت نیشابور مورد بررسی قرار گرفته است. برای این مطالعه از داده های آب و هوایی، هیدرولوژی، زمین شناسی و کاربری اراضی استفاده شده و تحلیل وضعیت آبخوان دشت، بیلان هیدرولوژیکی، بررسی نیازهای آبی و نقش کارب...

متن کامل

تأثیر پخش سیلاب بر منابع آب زیر زمینی دشت کوهدشت

The main aim of flood water spreading in Iran is to recharge groundwater. Understanding the effect and efficiency of such projects is one of the most important activities in managing and implementing water spreading. The purpose of this study was to investigate the effects of water spreading on groundwater resources in Kohdasht plain. Data and information required including precipitation rate, ...

متن کامل

تغییرات مکانی کیفیت منابع آب زیرزمینی دشت بیرجند از نظر مصارف کشاورزی

  بیش از 85 درصد از برداشت منابع آب موجود زیرزمینی دشت بیرجند در بخش کشاورزی به مصرف می‌رسد. با توجه به اهمیت کیفیت آب در آبیاری، نمونه‌برداری از چهل‌وهفت چاه پیزومتری دشت بیرجند، باهدف تعیین کیفیت منابع آب زیرزمینی از نظر مصارف کشاورزی صورت گرفت. مقادیر pH و EC در محل نمونه‌برداری اندازه‌گیری شد و آنالیز آنیون‌ها و کاتیون‌های غالب در آزمایشگاه انجام گرفت. پس از آماده شدن نتایج آنالیز کیفی نمون...

متن کامل

بررسی ویژگی‌های هیدروژئوشیمیایی و طبقه‌بندی کیفی منابع آب زیرزمینی دشت هرزندات برای مصارف مختلف با استفاده از روش‌های هیدروشیمیایی

زمینه و هدف: در دشت هرزندات به دلیل کمبود بارندگی همواره یکی از چالش‌ها برای فعالیت‌های انسانی، کمبود منابع آب و یا نبود منابع مناسب است. هدف از این پژوهش بررسی هیدروژئوشیمی، نابهنجاری­های هیدروژئوشیمیایی و تعیین کاربری (مصارف مختلف شرب، کشاورزی و صنعت) آب­های زیرزمینی منطقه­ی مورد مطالعه است. روش بررسی: با توجه به منابع محدود آبی در دشت هرزندات، 16 نمونه آب زیرزمینی از چاه­ها، چشمه­ها و قنوات...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده کشاورزی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023