بررسی تاثیر روی و عملیات پیر سازی بر مقاومت خزش فروروندگی آلیاژmg-5%sn

چکیده: با توجه به اهمیت کاربرد قطعات منیزیمی در دماهای کاری بالا اخیرا آلیاژهای جدید mg-sn مورد توجه محققین قرار گرفته است. نتایج و بررسی ها نشان می دهدکه افزودن عناصری نظیر روی، بیسموت، آنتیموان و عناصر نادر خاکی به آلیاژ mg-5%sn باعث بهبود خواص خزشی آلیاژ می شود. در این تحقیق تاثیر اضافه کردن روی و عملیات پیرسازی بر ریز ساختار و خواص خزشی آلیاژ mg-5%sn مورد بررسی قرار گرفته شده است. خواص خزشی آلیاژها با استفاده از روش خزش فروروندگی با فرورونده استوانه ای در محدوده تنش mpa 450 > ?_imp> mpa 270 و دماهای (c°150، c° 175، c°200) بررسی شد. نتایج یافته های این پژوهش نشان می دهد که فرآیند عملیات حرارتی پیرسازی منجر به ایجاد رسوبات mg 2sn با کثرت زیاد در داخل و مرز دانه ها شده و به دلیل پایداری حرارتی بالا فاز mg 2sn(c° 770) منجر به افزایش مقاومت خزش فروروندگی آلیاژ می شود. اضافه کردن روی به آلیاژ باعث توزیع یکنواخت تر رسوبات و احتمالا جهت گیری مناسب تر آنها شده واحتمالا افزایش میزان رسوبات را در صفحات فرعی به دنبال دارد که باعث افزایش مقاومت خزش فروروندگی آلیاژ mg-5%sn-0.6%zn نسبت به آلیاژ mg-5%snشده است. با محاسبه ی انرژی اکتیواسیون خزش و توان تنش، بر اساس خزش توانی، معلوم شد که خزش نابجایی ها کنترل شونده بوسیله صعود مکانیزم غالب در تغییر فرم خزشی دو آلیاژ mg-5%sn و mg-5%sn-0.6%znدر حالت پیر سازی در این تحقیق می باشد. معادله تغییر فرم خزشی آلیاژ که رابطه بین دما، تنش و ونرخ کرنش خزشی حالت پایدار را برقرار می کند با استفاده از داده های تحقیق توسعه داده شد. این معادله امکان پیش بینی نرخ کرنش خزش حالت پایدار در دما و تنش معین برای دو آلیاژدر حالت پیرسازی و در شرایط خزش نابجایی کنترل شونده به وسیله صعود تعیین می کند.