نقد و بررسی نمایشنامه شهرزاد توفیق حکیم

افسانه شهرزاد، مشهورترین افسانه هزار و یک شب ، الهام بخش آثار ادبی فراوانی در ادبیات عرب بوده است. توفیق حکیم با الهام از این اثر، نمایش نامه زیبای خود را با نام شهرزاد آفرید که نقادان ادبی آن را شاهکاری در نمایشنامه نویسی دانسته اند. توفیق حکیم ،شخصیت شهرزاد را ژرف ساخت نمایش نامه خود قرار داده و با تصرفی ادیبانه در آن، به نمایش نامه خود صورت نمادین بخشیده و هزار و یک شب را در حد اعتلای عظمت فکری نشانده است. نویسنده با بهره بردن ازادبیات اصیل مشرق زمین سعی دارد ازیک سو به بازسازی تراژدی یونان باستان وتطابق آن با فرهنگ شرقی واسلامی بپردازد و از سوی دیگر با استفاده ازجنبه های نمادین اسطوره ،تجربه خود رادر زمینه نماد گرایی جدید، در قالب این نمایش نامه ، با ما ، درمیان گذارد. بیشترین تلاش نویسنده در نمایش نامه حاضر برخلق شخصیت های نمادین بوده است. شهرزاد ، نماد حیات و شهریار نماد کسی است که در آغاز راه تکامل خویش ، چیزی جز درک لذت جسمانی ، او را راضی نمی کند اما سرانجام به شناخت و آگاهی می رسد و با تأملی اندیشمندانه به قله و الای حقیقت دست می یابد دراین تحقیق، ابتدا زندگی وشخصیت نویسنده مورد بررسی قرار گرفته وسپس به پیشینه نمایش نامه نویسی درجهان و به خصوص جهان عرب پرداخته و در پایان ، تأثیرتراژدی یونان ومکتب نماد گرایی در نمایش نامه شهرزاد نشان داده شده است .