بررسی فون زنبورهای خانواده ی vespidae در شهرستان مشهد و حومه

راسته ی بال غشاییان (hymenoptera) حدود 130 هزار گونه در جهان دارد و شامل شناخته شده ترین حشرات هستند، این گروه حشراتی نظیر زنبورهای عسل، خرزنبورها، مورچه ها، زنبورهای پارازیتوئید، زنبورهای میوه و ... را دربر دارد و مهم ترین و مفیدترین راسته ی حشرات برای انسان محسوب می شود. (مدرس اول، 1389). vespidae یکی از خانواده های مهم این راسته می باشد که نقش مهمی در کنترل زیستی حشرات ایفاء می کند. در این مطالعه زنبورهای این خانواده در شهرستان مشهد و حومه به صورت فونیستیک مورد بررسی قرار گرفتند. نمونه گیری به صورت هفتگی از هفت منطقه ی حومه ی مشهد (اسماعیل آباد، احمد آباد، گلمکان، طرق، مزرعه ی دانشکده ی کشاورزی، رضویه و بندگلستان) با استفاده از تور حشره گیری و به صورت تصادفی انجام گردید. نمونه ها با استفاده از کلیدهای شناسایی مربوط شناسایی شده و سپس توسط دکتر james carpenter از آمریکا و پرفسور josef gusenleitner از اتریش مورد تأیید نهایی قرار گرفتند. در شناسایی گونه ها ویژگی های ریخت شناسی داخلی و خارجی به ویژه قطعه ی زیرپیشانی، ژنیتالیای نر و لکه های روی متازوما مورد استفاده قرار گرفت. از نمونه های جمع آوری شده جمعاً 14 گونه به شرح زیر شناسایی شدند که گونه ی allodynerus dignotus از زیرخانواده ی eumeninae و vespula vulgaris از زیرخانواده ی vespinae برای فون ایران جدید می-باشند. polistinae: polistes gallicus, p. dominulus, p. dominulus bucharensis, p. wattii vespinae: vespula germanica, v. vulgaris*, vespa orientalis, dolichovespula sylvestris eumeninae: allodynerus dignotus*, delta dimidiatipenne, eumenes maditerraneus, ancistrocerus claripennis, euodynerus rufinus, katamenes dimidiatus.