ارزیابی تطبیقی صفات فیزیو- مورفولوژیک ژنوتیپ های پنبه(gossypium hirsutum l.) در شرایط عادی و تنش شوری

شوری یکی از مهمترین عوامل کاهش عملکرد بسیاری از گیاهان زراعی می باشد با این وجود بین گیاهان زراعی و حتی بین گونه های گیاهی از لحاظ تحمل به شوری تنوع وجود دارد، بنابراین شناخت مکانیسمهای تحمل به شوری در این گیاه به نژادگران را در اصلاح ژنوتیپهای مقاوم به شوری کمک خواهد کرد و امکان کشت گیاه در اراضی شور فراهم می شود. بدین منظور آزمایشی به صورت بلوک کاملاً تصادفیrcbd در3 تکرار در شرایط معمولی و شور با 6 تیمار والد متنوع پنبه (ارقام گونه های هیرستوم b-557،siokra-324 ، delinter،sindose-80 ،bulgare-539 و باربادنس termez-14 ) در گلخانه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران در شهرستان ورامین در بستر شن شسته سکوی زهکش دار گلخانه کشت و به موازات تغذیه با محلول هوگلند معمولی به عنوان محیط رشد طبیعی، بمنظور ایجاد محیط شور به تدریج میزان نمک طعام (nacl ) به محلول هوگلند جهت تغذیه بستر شنی گیاهچه های پنبه اضافه گردید تا درجه شوری بستر به dsm-1 24 برسد. سپس تجزیه مرکب داده های صفات مورد مطالعه در دو شرایط معنی دار گردید. صفات مورد ارزیابی شامل: ارتفاع گیاه، طول ریشه، وزن خشک ساقه، وزن تر ساقه، میزان یونهای سدیم، پتاسیم و کلسیم می باشد. و همچنین شاخصهای شدت تحمل به شوری، شدت تنش، شاخص مقاومت و میانگین هندسی تولید، که در آنالیز صفات مورد بررسی و در طبقه بندی کلاستر با استفاده از روش تجزیه به مولفه های اصلی ماتریس همبستگی صفات، ژنوتیپهای sindose-80 و siokra-324 را در طبقه ارقام مقاوم به شوری قرار داد.