بررسی ونقد تاریخی و محتوایی ادله سه گانه وجود ذهنی
پایان نامه
- دانشگاه تربیت معلم - تبریز - دانشکده الهیات و معارف اسلامی
- نویسنده سیده هاجر اسماعیلی
- استاد راهنما منصور ایمانپور معروفعلی احمدوند
- تعداد صفحات: ۱۵ صفحه ی اول
- سال انتشار 1391
چکیده
همه ی انسان ها به اشیاء و موجودات، علم دارند و آگاهی آنها از اشیاء به این نحو است که صورتی از اشیاء در ذهن انسان، نقش می بندد. در فلسفه ی اسلامی به حصول صورتهای(ماهیات)اشیاءِ خارجی در ذهن، «وجود ذهنی» می گویند. به عبارت دیگر، وجود ذهنی نحوه ای از وجود ماهیات در ذهن است و آثار خارجی آنها را ندارد؛ ولی آثار دیگری را به دنبال دارد. در فلسفه ی اسلامی بیشتر فیلسوفان، بر این مسئله ادّله ای اقامه کرده اند؛ از جمله فارابی، ابن سینا و سهروردی که در اکثر آثار خود وجود ذهنی و ادّله ی آن را مطرح کرده اند، اما عنوان وجود ذهنی را به آن ندا ده اند. فخر رازی اولین کسی است که با عنوان وجود ذهنی به اثبات آن پرداخته است و متکلمین و فیلسوفانِ پس از فخر رازی نیز این مسئله را به صورت فصلی مستقل مطرح کرده اند و ادّله ای برای اثبات آن بیان کرده اند؛ لکن سه دلیل از میان آنها مشهور و مورد توجه است. دلیل اول مبتنی بر حکم ایجابی بر ماهیات معدوم می باشد و با سه تقریر بیان شده است که تقریر اول این استدلال به تصور ماهیت معدوم در خارج مثل تصور دریایی از جیوه تأکید می کند، تقریر دوم به تصور محالات بالذات اشاره می کند و با این تقریر به اثبات وجود ذهنی می-پردازد و در تقریر سوم به صدق و توجیه قضایای حقیقیه تکیه می کنند. دلیل دوم مبتنی بر ماهیات کلیه ای است که با قید کلیت وجودی در خارج ندارند و دلیل سوم بر تصور ماهیات صرف تکیه دارد که در خارج نیستند؛ پس باید در ذهن موجود باشند. بر این ادّله، متفکران اسلامی اشکالاتی وارد کرده اند و خود نیز در مقام پاسخ به این اشکالات بر آمده اند که برخی از این پاسخ ها نتوانسته است اشکال را رفع کند. حال در این پژوهش ابتدا به بیان پیشینه ی نظریه ی وجود ذهنی و سپس به طرح و بررسی ادّله و اشکالات آن پرداخته ایم.
منابع مشابه
عدالت صحابه ونقد ادله قرآنی آن
یکی از ادله‌ای که در اثبات عدالت یک یک صحابه به اصطلاح معروفش مورد استناد قرار گرفته است، آیاتی از قرآن کریم است. مقاله حاضر این آیات را برای روشن کردن نحوه استدلال و اندازه دلالت‌شان مورد بحث و بررسی قرار داده است. نتایج بحث حاکی از آن است که عنوان صحابی به معنای اصطلاحی، حقیقت متشرعه است و در دوره‌های بعد در میان مسلمانان پیدا شده است. لذا قرآن کریم واژه صحابی به معنای گفته شده را نمی‌شناسد، ...
متن کاملبررسی منطق دوگانه علی ملاصدرا و سه گانه فردی ابن عربی در تبیین وحدت وجود
این مقاله فاقد چکیده میباشد.
متن کاملعدالت صحابه ونقد ادله قرآنی آن
یکی از ادله ای که در اثبات عدالت یک یک صحابه به اصطلاح معروفش مورد استناد قرار گرفته است، آیاتی از قرآن کریم است. مقاله حاضر این آیات را برای روشن کردن نحوه استدلال و اندازه دلالت شان مورد بحث و بررسی قرار داده است. نتایج بحث حاکی از آن است که عنوان صحابی به معنای اصطلاحی، حقیقت متشرعه است و در دوره های بعد در میان مسلمانان پیدا شده است. لذا قرآن کریم واژه صحابی به معنای گفته شده را نمی شناسد، ...
متن کاملنقد و بررسی "وجود ذهنی" از دیدگاه ابن سینا
در فلسفة اسلامی، هر چند مباحث "وجود شناسی" جایگاه بسیار مهمی دارد و بخش اعظمی از مباحث و مسائل را به خود اختصاص داده است، ولی مباحث "معرفت شناسی" به دلایل مختلف، تفصیل چندانی نیافته است. یکی از معدود مسائلی که به تفصیل در فلسفة اسلامی از آن بحث شده است و می توان آن را ذیل بحث "معرفت شناسی" گنجانید، مسألة "وجود ذهنی" است. اما بین محققان تاریخ فلسفه، چنین مشهور است که این بحث از فخر رازی آغاز گش...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
نوع سند: پایان نامه
دانشگاه تربیت معلم - تبریز - دانشکده الهیات و معارف اسلامی
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023