تحلیل ساختاری گسل چشمه گیلاس(شمال چناران)

گسل چشمه گیلاس یک گسل راندگی با مولفه جزئی امتدادلغزی چپگرد و روند nw-se بوده، که در کمربند چین خورده کپه داغ و مجاور روستای چشمه گیلاس قرار گرفته است. تاقدیس چشمه گیلاس یک چین مرتبط با راندگی از انواع پیشروی گسلی بوده که ویژگی چینهای موازی با زاویه میان یالی باز را داشته و در رده چینهای moderately inclined /sub-horizontal قرار می گیرد. این تاقدیس برگشته، توسط یک گسل پارگی با سازوکار امتدادلغزی چپگرد و مولفه ی شیب لغزی نرمال، عمود بر محور چین و راندگی اصلی منطقه، بریده شده است. شش دسته درزه اصلی شناسایی شده در این منطقه به دو گروه تقسیم شدند. گروه اول درزه های عمود بر جبهه راندگی و گروه دوم درزه های موازی با جبهه راندگی بودند؛ که گویای هم خوانی شرایط ساختاری منطقه با مدل هنکاک است. جهت تنش بیشینه میانگین در منطقه (n42) بر امتداد راندگی و محور چین عمود بوده و بر راستای افقی بیشینه تنش موثر در ایجاد راندگیها و چین خوردگیهای کپه داغ (n030±15°e) منطبق است. چهار مرحله دگرریختی طراحی شده برای منطقه عبارتند از: 1) آغاز چین خوردن لایه ها و شکل گیری راندگی در عمق. 2) گسترش چین-خوردگی همزمان با رشد گسل راندگی و شکل گرفتن تاقدیس چشمه گیلاس. 3) تشکیل گسل راندگی پشتی در دامنه شمال خاوری تاقدیس. 4) ایجاد گسل تراگذر و قطع شدن چین. مطالعات مورفوتکتونیکی و لرزه زمین ساختی در منطقه نشان داد که منطقه از لحاظ تکتونیکی فعال بوده و با توجه به همجواری گسل چشمه گیلاس، به عنوان بخشی از گسل جنبای توس، با مراکز جمعیتی روستایی فراوان، به ویژه کلان شهر مشهد، این منطقه از دیدگاه خطر لرزه ای حائز اهمییت است؛ این امر ضرورت توجه به بهسازی مناطق در معرض خطر و انجام مطالعات ریزپهنه بندی خطر زمین لرزه و پارینه لرزه شناسی بر روی این گسل را نشان میدهد.