اولویت بندی ریسک های بین المللی اثرگذار بر شیوه ورود به بازارهای خارجی (مطالعه موردی: شرکت ایران خودرو)

روند سریع جهانی شدن کسب و کار در دهه های اخیر، تعداد فزاینده ای از شرکت ها را بر آن داشته است تا استراتژی های خود را به منظور ورود به بازارهایی خارجی توسعه دهند. پیاده ساختن استراتژی بین المللی شامل انتخاب شیوه ورود به بازار خارجی می باشد. از آنجا که انتخاب یک شیوه مناسب، شرکت را قادر می سازد تا به مزیت رقابتی دست یابد، شرکت ها می بایست تمام توان و دقت خود را در انتخاب شیوه ورود بهینه و شناسایی عوامل موثر بر آن از جمله ریسک بین المللی به کار گیرند. از سوی دیگر، صنعت خودرو در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران به عنوان لوکوموتیو صنعت می تواند نقش مهم و سازنده ای در توسعه کشور ایفا نماید. در این تحقیق چارچوبی جامع از ریسک های بین المللی بر اساس مدل احمد و همکاران (2002) در شرکت ایران خودرو به کار گرفته شده است. مطالعه میدانی از طریق پرسشنامه در جامعه مدیران و کارشناسان حوزه صادرات و امور بین الملل در شرکت ایران خودرو مشتمل بر 80 نفر انجام شد که بر اساس حجم نمونه پیشنهادی بر اساس جدول مورگان (66 نفر)، نمونه 68 نفری انتخاب گردید. برای تحلیل داده ها از روش های آماری نظیر؛ تحلیل مسیر، آنالیز واریانس، آزمون فریدمن، آزمون های رابطه و رگرسیون لجستیک استفاده شده است. نتایج حاصله نشان می دهد، از دو بعد تشکیل دهنده ریسک بین المللی، فقط بعد ریسک کنترل به طور معناداری بر انتخاب شیوه ورود در شرکت ایران خودرو تأثیر داشته و رابطه مستقیم و مثبت بین یازده مولفه تشکیل دهنده ابعاد ریسک بین المللی تأیید شده، در حالی که ایران خودرو به عنوان یکی از صادرکنندگان برتر، از بین این 11 مولفه ریسک، تنها به سه مورد (تجربه مدیریت، فاصله فرهنگی و ریسک مالکیت) توجه نموده است که تجربه مدیریت بیشترین اهمیت را داشته است. بین تجربه مدیریت و فاصله فرهنگی به طور معناداری با شیوه ورود رابطه معکوس دارد. این رابطه معکوس بین بعد کنترل ریسک جامع و همچنین ریسک جامع بین المللی نیز مشاهده می شود که بدین معناست که با افزایش هر یک از آنها که نشان دهنده افزایش ریسک است، تصمیم شیوه ورود به سمت صادرات و در جهت کاهش کنترل و الزام منابع سوق می یابد. همچنین، تابع تشخیصی با 59/7? دقت برای پیش بینی انتخاب شیوه ورود بر اساس سه مولفه ریسک مورد توجه شرکت ایران خودرو نیز حاصل شده است. از دیگر نتایج پژوهش می توان عنوان نمود که شیوه صادرات و همکاری مشترک در اولویت انتخاب شرکت ایران خودرو قرار دارند و سرمایه گذاری مستقیم خارجی شیوه مناسبی برای ورود به بازارهای خارجی آن نخواهد بود.