تبیین مدل های دینامیکی گوارش پذیری نشاسته ارقام مختلف دانه های جو ایرانی در شرایط درون تنی و برون تنی

هدف از انجام این پژوهش تعیین چگالی، ترکیب شیمیایی و فراسنجه های گوارش پذیری نشاسته ارقام جو اقلیم های سرد (بهمن، ماکویی، سهند و cb-79-10) معتدل (ریحان 45، ریحان03، فجر، نصرت، والفجر، کویر، mb-82-12 و ab-23-12) و گرم (نیمروز، جنوب، دشت و صحرا) کشور بود. میانگین مقدار پروتئین خام، قندهای محلول، چربی خام، خاکستر، adf، ndf، نشاسته و آمیلوز ارقام جو مورد مطالعه به ترتیب 108، 35، 30، 24،72، 238، 566 و 296گرم در کیلوگرم بود و اختلاف معنی داری (01/0p<) بین ترکیب شیمیایی ارقام مختلف وجود داشت. تفاوت معنی داری (05/0p<) در مقدار پروتئین خام، نشاسته و آمیلوز دانه های جو اقلیم های مختلف مشاهده گردید، به گونه ای که دانه های قابل کشت در مناطق گرم دارای پروتئین خام بیشتری نسبت به سایر دانه ها (117 در مقابل 103 گرم بر کیلوگرم) و دانه های مناطق سرد دارای غلظت بالاتری از نشاسته، ndf (به ترتیب 576 و255 در مقابل 553 و 233 گرم در کیلوگرم) و آمیلوز (32 در مقابل 28 درصد) بودند. در آزمایش برون تنی تولید گاز، دامنه حجم گاز تولیدی از 2/0 گرم ماده خشک ارقام مختلف جو مورد مطالعه از 3/67 تا 72 میلی لیتر و ثابت نرخ تولید گاز 063/0 تا 083/0 میلی لیتر در ساعت و قابلیت هضم آن ها از 75/0 تا 82/0 بود. نتایج آزمایش کشت ثابت (آزمایش دوم) مشخص نمود که مقدار بخش قابل هضم و نرخ ثابت هضم در دانه های جو اقلیم سرد (78/0 و 15/0 در ساعت) در اقلیم معتدل (77/0 و 16/0 در ساعت) و در اقلیم گرم (75/0 و 19/0 در ساعت) بود و یک همبستگی منفی (72/0- =2r) بین مقدار ndf و نرخ ثابت هضم مشاهده گردید. اختلاف معنی داری (05/0p<) بین ارقام مختلف به لحاظ تجزیه نشاسته پس از 8 ساعت انکوباسیون شکمبه ای وجود داشت. تجزیه پذیری ماده خشک و پروتئین خام 6 رقم دانه جو با استفاده از روش درون کیسه ای تعیین گردید و نتایج نشان داد که اختلاف معنی داری (05/0p<) بین ارقام مختلف جو از نظر ناپدید شدن ماده خشک و پروتئین خام وجود دارد. فرآوری دانه جو با آلوم و اسید تانیک نرخ تولید گاز را به طور معنی داری کاهش داد به طوری که ثابت نرخ تولید گاز در دانه های فرآوری نشده، فرآوری شده با اسید تانیک و فرآوری شده با آلوم به ترتیب 127/0، 107/0 و 089/0 در ساعت بود. زمان تأخیر در جوهای فرآوری نشده ، فرآوری شده با آلوم و یا اسید تانیک به ترتیب 76/1، 02/1 و 63/1 ساعت بود و اختلاف بین روش های فرآوری معنی دار (05/0p<) بود. اثر جیره های حاوی جو فرآوری شده با اسید تانیک یا آلوم بر ویژگی های تولیدی و پاسخ های خونی گاوهای شیرده هلشتاین مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که از نظر مصرف ماده خشک و ماده آلی اختلاف معنی داری (05/0p<) بین تیمارها وجود داشت. از نظر قابلیت هضم ماده خشک و مواد مغذی اختلاف معنی داری بین تیمارها مشاهده نگردید. اثر تیمارهای مختلف بر تولید شیر و فراسنجه های خونی معنی دار نبود ولی اثر متقابل بین تیمار و زمان بر تولید شیر معنی دار بود (05/0p<).