بازتاب نقش اجتماعی زنان در هنرهای تجسمی (از انقلاب مشروطه تا کنون)

از تحولات مهم جامعه ایران از دوران انقلاب مشروطه تاکنون ، حضور فزاینده زنان در عرصه های گوناگون اجتماعی بوده و بازتاب آن در عرصه های علمی و هنری تجلی یافته است. جامعه شناسان معتقدند که می توان از مطالعه آثار هنری به مسائل ژرف جامعه معاصر آن آثار پی برد زیرا همواره میان هنرو جامعه رابطه ای دوسویه برقرار است، هنر در بستر جامعه پرورش یافته و به ظهور می رسد و خود بستری برای تحولات اجتماعی می گردد. رساله پیش رو با هدف دستیابی به چگونگی بازنمایی فعالیت های اجتماعی زنان در سپهر هنرهای تجسمی مشخصا در نقاشی، گرافیک و عکاسی تنظیم و تدوین یافته است. پاسخ به چهار پرسش بنیادی درباره چگونگی نقش اجتماعی زنان؛ جایگاه زنان در نگاه روشنفکران؛ تجلی جایگاه زنان در شعر و ادبیات و سرانجام در هنرهای تجسمی در چهار دوره کاملا تفکیک شده: انقلاب مشروطه، پهلوی اول، پهلوی دوم و انقلاب اسلامی، دستیابی به هدف را برای پژوهشگر میسر ساخت. در فصل اول، مقدمه یا کلیات تحقیق، بیان موضوع، اهداف و پرسش های تحقیق، پیش فرض و مطالعات انجام شده و روش تحقیق ارایه شده و در فصل دوم، پیشینه تحقیق، به تاریخچه ای درباره موضوع پژوهش و در فصل سوم چارچوب نظری، به جامعه شناسی هنر پرداخته است. فصل چهارم یعنی بدنه تحقیق، از چندین بخش تشکیل یافته که در بخش نقش اجتماعی زنان، به جایگاه زنان در قوانین کشور، فعالیت های اجتماعی و سیاسی زنان، آموزش زنان، وضعیت اشتغال آنان؛ در بخش جایگاه زنان با توجه به نگاه روشنفکران با طیف های گوناگون اندیشه ای؛ جایگاه زنان در شعر و ادبیات با در نظر داشتن شیوه های متنوع و گوناگون نوشته ها، و سرانجام در آخرین بخش بدنه، جایگاه زنان در هنرهای تجسمی به بازنمایی فعالیت های اجتماعی زنان در نقاشی، گرافیک و عکاسی با توجه به گستردگی و تنوع شکل ها و شیوه ها پرداخته شده است. فصل آخر رساله به جمعبندی نهایی اختصاص دارد. این پژوهش کیفی با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از تکنیک های کتابخانه ای و پایگاه های اینترنتی معتبر تهیه و تدوین شده است. کلید واژه ها : جامعه شناسی، زنان ایران، دوران مشروطه، دوران پهلوی، دوران انقلاب اسلامی، هنرهای تجسمی