دیپلماسی پارلمانی و تاثیر آن برسیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران

دیپلماسی پارلمانی از ابزارهای نوین تاًمین منافع وملاحظات کشورها در نظام بین الملل محسوب می شود.به همین دلیل تمایل برای توسعه وتقویت آن در کشورها ومناطق مختلف به طور روزافزونی افزایش پیدا کرده است.اکنون این مسئله به رسمیت شناخته شده است که دیپلماسی پارلمانی بخش مهم وموثری از دیپلماسی عمومی یک کشور به حساب می آید.امروزه در بسیاری از کشورها موضوع تخصیص ظرفیت های مناسب دیپلماسی پارلمانی به طور خاص در دستور کار قرار گرفته است.به همین ترتیب در جمهوری اسلامی ایران نیز موضوع فعال سازی نهاد پارلمان در فعالیت های دیپلماتیک در سالهای اخیر مورد توجه قرار گرفته است.مجلس شورای اسلامی با ابزارها وسازوکارهای مختلف مایل است که به موضوعات مرتبط با حوزه سیاست خارجی ورود نماید.البته در ایران موضوع دخالت پارلمان در مسائل سیاست خارجی از سابقه دیرینه ای برخوردار است به نحوی که می توان مطالعه این موضوع را از ابتدای تشکیل نهاد مجلس در کشور مورد بررسی قرار داد.در واقع تاریخچه نقش آفرینی مجالس قانونگذاری ایران در حوزه سیاست خارجی در دو مقطع پیش وپس از انقلاب اسلامی قابلیت ارزیابی دارد اگر چه ادوار نخستین مجلس در ایران هم از جانب حکومت داخلی وهم از طرف قدرت های بزرگ خارجی تحت فشار قرار داشتند،با این وجود مجلس در طول این سالها برخی تصمیمات مهم وتاثیرگذاری را در عرصه روابط خارجی اتخاذ نمود.پس از پیروزی انقلاب اسلامی،مجلس شورای اسلامی بعد از نهادهایی چون رهبری،ریاست جمهوری،شورای عالی امنیت ملی ووزارت امور خارجه از جمله نهادهای اثر گذار فرایند تدوین سیاست خارجی کشور بوده است.این صلاحیت به موجب اصولی از قانون اساسی به مجلس داده شده تا در این فرایند دخالتی اثر گذار داشته باشد.با این حال مجلس شورای اسلامی در برخی مقاطع کمتر مایل به ایفای نقش فعال در حوزه سیاست وروابط خارجی بوده است.هرچند پژوهش حاضر موید آن است که در سالهای اخیر وبویژه در دوره هشتم مجلس شورای اسلامی،نهاد پارلمان در ایران بواسطه برخی ابتکارات شخصی یا نهادی موفق به تقویت روند دیپلماسی پارلمانی در کشور شده است.