تحلیل سیر تحول مفاهیم شهروندی در محتوای کتب تعلیمات اجتماعی مقطع ابتدایی بر اساس دیدگاه آکسفام

تربیت شهروند خوب از دل مشغولی های اکثر نظام های دنیا به شمار می آید، آموزش شهروندی سرمایه گذاری برای آینده مورد نظر کشور در تمامی ابعاد است. نظام آموزشی هر کشوری متأثر از نظام ارزش های حاکم بر جامعه ی آن است و بالتبع تربیت شهروندی در راستای فرهنگ و هویت دینی و ملی جامعه، انجام می گیرد، کشور ما نیز برای این که از چالش ها و آسیب های اجتماعی موجود در امان بماند و انسجام سیاسی، فرهنگی و ملی خویش را حفظ نماید، باید به مقوله آموزش مفاهیم شهروندی بیش از پیش توجه کندو زمانی می توان از حقوق شهروندی صحبت کرد که مفهوم آن را با تمام وجوه و مشخصات آن شناساند و بارور گردد.در این میان نظام آموزشی و برنامه درسی نقش کلیدی را در تربیت شهروندان بر عهده می گیرند و کتب درسی باید بر اساس اهداف آموزش و پرورش و متناسب با شیوه های نوین که در بردارنده ی اهداف شهروندی در جامعه ، تدوین گردد و مناسب ترین و فراگیر ترین روش آموزش کتب درسی می باشند. همچنین مناسب ترین زمان برای آموزش این مفاهیم از پایین ترین سننین آموزش رسمی یعنی دبستان می باشد. آموزش شهروندی دانش آموزان را به مهارت هایی همچون رشد اعتماد به نفس، رشد مهارت های تشخیص دید- گاهها، رشد مهار ت های تفکر انتقادی در مباحث، رشد مهارت های همکاری و حل تعارض، اعتماد به نیروی خلاقیت، رشد مهارت های مشارکت دموکراتیک و به دست آوردن تجربه از عمل برای تغییر مجهز می کند. در این پژوهش تحلیل سیر تحول مفاهیم شهروندی در محتوای کتب تعلیمات اجتماعی مقطع ابتدایی بر اساس دیدگاه آکسفام مورد بررسی قرار گرفته شده است. بنابر این پژوهش حاضر در صدد است، به تحلیل میزان آموزش های مفاهیم شهروندی در کتب تعلیمات اجتماعی مقطع ابتدایی بپردازد و مشخص کند که آیا میزان این گونه آموزه ها کافی بوده است و آیا با بالا رفتن سن دانش آموزان و اجتماعی تر شدن آنان به همان نسبت میزان این آموزه ها در محتوای کتب تعلیمات اجتماعی تغییری کرده است و بیشتر شده است و آیا این محتواها توانسته اند تا حد معقولی به دانش آموزان شهروند خوب بودن در جامعه را آموزش دهند؟ در این تحقیق محقق سعی دارد از معیاری برای تحقیق خود انتخاب کند که بین المللی و قابل قبول همگان باشد تا مقایسه و سنجش به درستی و با ملاک های جهانی صورت گیرد لذا بر این اساس از مولفه های آکسفام استفاده کرده است. روش تحلیل محتوا و برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی(فراوانی، درصد فراوانی، فراوانی تجمعی، جدول و نمودارها) استفاده شده است. با توجه به نتایج به دست آمده سیر پیشرفت مفاهیم شهروندی با توجه به بالا رفتن سن دانش آموزان و اجتماعی تر شدن آنان، بسیار کم و محدود پیشرفت کرده است اما در بعضی موارد هم سیر یکسان و بیشتر هم داشته است با توجه به نتایج نمی توان با اطمینان بیان کرد که سال به سال با توجه به افزایش محتوا و حجم کتاب، مفاهیم شهروندی در این سه کتاب به ترتیب بیشتر شده و روند صعودی داشته است.