تاثیر آتش سوزی بر برخی ویژگی های فیزیکی، توزیع کربن آلی خاک در خاکدانه ها و معدنی شدن کربن در اراضی مرتعی

پایان نامه
  • وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهرکرد - پژوهشکده کشاورزی
  • نویسنده جلال حیدری
  • استاد راهنما شجاع قربانی دشتکی
  • تعداد صفحات: ۱۵ صفحه ی اول
  • سال انتشار 1391
چکیده

وقوع آتش سوزی در مراتع یکی از عوامل اصلی تخریب خاک و اکوسیستم می باشد. در نتیجه ی وقوع آتش سوزی ، ویژگی های فیزیکی، شیمیایی و میکروبیولوژیکی خاک دستخوش تغییر می شوند. هدف این پژوهش، مطالعه تاثیر آتش سوزی بر برخی ویژگی های فیزیکی و توزیع کربن آلی خاک در مراتع نیمه استپی کرسنک واقع در استان چهارمحال و بختیاری بود. بدین منظور، مراتعی با تاریخچه ی آتش سوزی متفاوت که طی سال های 1387، 1388 و 1389 به ترتیب 3، 2 و 1 سال پیش از مطالعه حاضر دچار آتش سوزی شده بودند، انتخاب گردید. نفوذ آب به خاک در 54 نقطه از منطقه مطالعاتی با استفاده از نفوذسنج مکشی اندازه گیری شد. نمونه برداری از دو عمق سطحی (10-0 سانتی متر) و زیر سطحی (25-15 سانتی متر)، مربوط به هر نقطه دچار آتش سوزی و نقطه مجاور آن که دچار آتش نشده بود (شاهد) در 9 تکرار (مجموعاً 108 نمونه) انجام شد. برای بررسی تفاوت ویژگی های اندازه گیری شده در مناطق سوخته و شاهد از آزمون t مستقل در سطح 5 درصد و روش تجزیه مولفه های اصلی (pca) استفاده شد. نتایج نشان داد که ماده آلی خاک (37-2 درصد) و میانگین وزنی قطر خاکدانه ها (mwd) در لایه سطحی 1 و 2 سال پس از آتش سوزی در مقایسه با شاهد به صورت معنی دار کاهش یافت (18-1 درصد). ماده آلی ذره ای (pom) نیز در لایه سطحی در تمامی سال های مورد مطالعه در مناطق سوخته شده به صورت معنی دار کمتر از مناطق شاهد مجاور بود (39-29 درصد). رس قابل پراکنش در آب (wdc) (34-21 درصد) و جرم ویژه ظاهری خاک در لایه سطحی تمامی مناطق سوخته شده در مقایسه با شاهد به صورت معنی دار بیشتر بود (13-9 درصد). هدایت آبی اشباع (kfs) در تمامی سال های مورد مطالعه در مناطق تحت تاثیر آتش سوزی مقادیری کمتر از شاهد را نشان داد (49-29 درصد). همچنین، آتش سبب کاهش معنی دار معدنی شدن کربن تنها در لایه سطحی 1 سال پس از آتش نسبت به شاهد شد، به طوری که کربن معدنی شده کل خاک 1 سال پس از آتش نسبت به شاهد در لایه سطحی 22 درصد کاهش نشان داد. 46 درصد از کاهش ماده آلی خاک ناشی از کاهش ماده آلی خاکدانه های ماکرو و 9 درصد از کاهش ماده آلی خاک ناشی از کاهش ماده آلی خاکدانه های میکرو است. یافته های این پژوهش نشان داد که، تاثیر آتش بر ویژگی های فیریکی و شیمیایی و بیولوژیکی خاک، در لایه سطحی به دلیل شدت و تماس بیشتر آتش-سوزی در این لایه، نسبت به لایه زیر سطحی بیشتر بود. اغلب ویژگی های خاک بین نقاط شاهد و 3 سال پس از آتش سوزی تفاوت محسوسی نداشتند. بنابراین، آتش سوزی در سال های اول وقوع آتش آثار منفی بر خاک خواهد گذاشت و پس از گذشت 3 سال احیاء و برگشت شرایط خاک آشکار بود. افزون بر آن، یافته های این پژوهش نشان داد که به دلیل تاثیر فوری و مستقیم آتش بر ویژگی های فیریکی، شیمیایی و بیولوژیکی خاک، این عامل می تواند بر کیفیت خاک اراضی مرتعی اثر گذار باشد و سبب کاهش آن شود.

۱۵ صفحه ی اول

برای دانلود 15 صفحه اول باید عضویت طلایی داشته باشید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تاثیر آتش سوزی بر میزان کربن آلی خاک و قابلیت دسترسی عناصر غذایی در جنگل های بلوط سردشت

بسیاری از خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی خاک در اثر آتش­سوزی تغییر می­کنند. آتش با تغییر در میزان و قابلیت دسترسی عناصر غذایی خاک قادر است حاصلخیزی خاک­های جنگلی را در طول زمان تحت تاثیر قرار دهد. به­ منظور بررسی تاثیر آتش­سوزی و زمان­های پس از آن بر برخی خواص شیمیایی خاک، تعداد 80 نمونه خاک (سوخته و غیرسوخته) از دو عمق سطحی (5 -0 سانتی­متری) و زیرسطحی (20 - 5 سانتی­متری) با سابقه آتش­سوزی...

متن کامل

نقش کربن آلی در معدنی شدن نیتروژن، کربن و غلظت برخی عناصر غذایی در یک خاک شور

سابقه و هدف: خاک‌های تحت تأثیر نمک، توزیع گسترده‌ای در نواحی خشک و نیمه نیمه‌خشک از جمله ایران دارند. در خاک‌های تحت تأثیر نمک، تغییرات فیزیکی، شیمیائیشیمیایی و بیولوژیکی و نیز پائین بودن مقدار مواد آلی در نتیجه رشد ضعیف گیاه، سبب کمبود عناصر غذائیغذایی مثل مانند نیتروژن و سمیت یونی (سدیم و کلر) می‌شود. ناچیز بودن پوشش گیاهی در نواحی خشک و شور سبب می‌شود که بقایای گیاهی کمتری وارد خاک شده و با ...

متن کامل

تاثیر کاربری اراضی بر اجزای فیزیکی کربن آلی و برخی از ویژگی های خاک

نوع کاربری زمین و عملیات مدیریتی خاک، به¬عنوان مهم¬ترین فاکتور انسانی کنترل¬کننده ذخیره کربن آلی و ازت در خاک محسوب می¬شود. این فاکتورها سبب می¬شوند تا مکانیزم¬های مختلف تثبیت و نگه¬داری ماده آلی در خاک¬ها تغییر یابد. طی قرن¬های اخیر، تغییر نوع کاربری زمین مانند تخریب جنگل، چرای بی¬رویه دام و کشت و کار در مراتع و زمین¬های بکر، سبب شده تا میزان ذخیره کربن و نیتروژن در خاک و اجزای فیزیکی کربن آلی...

اثر چرای¬ دام بر توزیع کربن آلی، نیتروژن کل و معدنی شدن کربن در اجزای مختلف ذرات اولیه خاک در مراتع شیدا با سابقه کشت

چرای بی‌رویه مراتع توسط دام ویژگی­های خاک و عملکرد اکوسیستم را از طریق کاهش کیفیت و حاصل‌خیزی خاک تغییر می‌دهد. این مطالعه به منظور بررسی اثر مدیریت مرتع (چرای آزاد، کنترل شده و قرق کوتاه مدت 8 ساله) بر توزیع کربن آلی، نیتروژن کل و معدنی شدن کربن در اجزای مختلف ذرات اولیه خاک مراتع طبیعی منطقه شیدا در استان چهارمحال و بختیاری انجام شد. نتایج نشان داد غلظت کربن و نیتروژن کل خاک در مراتع تحت چرا ...

متن کامل

تاثیر موقعیت شیب بر توزیع خاکدانه ای کربن آلی، فعالیت آنزیم ال-گلوتامیناز و پایداری ساختمان خاک

موقعیت مکانی آنزیم‌های برون‌سلولی در خاکدانه‌ها، ممکن است تحت تاثیر عوامل خاک‌سازی نظیر توپوگرافی قرار گیرد. هدف از پژوهش اخیر بررسی توزیع کربن آلی و فعالیت آنزیم ال-گلوتامیناز در خاکدانه‌ها و تاثیر‌پذیری آن از موقعیت شیب می‌باشد. نمونه‌برداری خاک از موقعیت‌های شانه شیب، شیب پشتی، پایه شیب و انتهای شیب دو شیب‌تپه مرتعی (فریدون‌شهر و چلگرد) انجام شد. خاکدانه‌ها به روش الک تر جدا و سپس شاخص میانگ...

متن کامل

معدنی شدن کربن آلی در خاکدانه ها با اندازه گوناگون در سه اکوسیستم مرتعی خشک و نیمه خشک زاگرس

مدیریت اراضی مرتعی ممکن است توزیع کربن کل خاک را بین اجزاء مختلف کربن تغییر دهد، زیرا اغلب عکس العمل اجزاء مختلف کربن به تغییرات مدیریتی سریع تر از عکس العمل کربن کل خاک می باشد. از این رو، محققان برای پی بردن به اثرات آشفتگی اکوسیستم ناشی از مدیریت و تغییر کاربری اراضی بر تغییر و تحول کربن آلی خاک، افزون بر کل کربن ، اجزاء یا ذخایر مختلف آن را نیز اندازه گیری می کنند. از جمله این روش ها می توا...

15 صفحه اول

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه شهرکرد - پژوهشکده کشاورزی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023