ارزیابی عملکرد سامانه های پایش سدها در استان های گیلان، مازندران و گلستان

با ساخت و شروع بهره برداری از ابر سازه ای چون سد برای جامعه پایین دست شرایط بالقوه مخاطرآمیزی ایجاد می شود. شکست سد پدیده نابهنجاری است که با ایجاد سیل همراه بوده و می تواند موجب خسارت های مالی و جانی قابل ملاحظه ای گردد. پایش سدها می تواند رفتار سازه و محیط اطراف آن را در وضعیت های گوناگون روشن سازد. بطور کلی محورهای اصلی پایش عبارتند از ابزاربندی، بازرسی، رفتارنگاری و رفتارسنجی. اجرای برنامه های پایش در سدها در راستای حفظ ایمنی سد لازم است اما از آنجایی که شکست سد به دلایل متفاوتی همواره محتمل می باشد، علاوه بر پایش سد، وجود دستورالعمل هایی برای کاهش اثرات بحران مورد نیاز می-باشد. با توجه به وجود تعداد قابل توجه سدها و نیز سه سد پرخطر در استان های گیلان، مازندران و گلستان، بررسی سیستم های پایش سدهای بلند در حال بهره برداری صورت گرفت. بازدید از سدها و تکمیل پرسش نامه برای تحقیق انجام شد. بیش از نیمی از سدها داری ابزار دقیق از کار افتاده می باشند که احتیاج به اصلاح و یا جایگزینی دارند. فرم های مشخصات سد و جدول برنامه های بازرسی بصورت جامع برای سدها تکمیل نمی شود. تناوب قرئت ابزار دقیق در اکثر سدها به درستی انجام می گیرد و تنها تعداد کمی نیازمند بازبینی هستند. در هیچ یک از سدهای پرخطر استان های گیلان، مازندران و گلستان در زمینه مدیریت پس از بحران اقدامی صورت نگرفته است. تنظیم یک طرح فعالیت اضطراری در راستای مدیریت بحران برای سدهای سه استان، جایگزینی ابزار معیوب در سدهای پرخطر، توجه به سدهای فاقد ابزار و قدیمی پیشنهاد می گردد. استفاده از سیستم خودکار پایش برای بکارگیری زنگ خطر در مواقع تجاوز داده ها از حدود نرمال نیز بسیار مفید خواهد بود.