بررسی اثر تراکم بوته بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم سورگم دانه ای در کرج

از آنجایی که شناخت عوامل به زراعی موثر میتواند گامی اساسی در افزایش عملکرد دانه باشد لذا به منظور بررسی اثر تراکم بوته بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم سورگوم دانهای آزمایشی در سال 1388 در یک مزرعه شخصی در شمال غربی کرج اجرا گردید. در این آزمایش دو رقم (پیام و کیمیا) و چهار سطح تراکم (100، 150، 200و 250 هزار بوته در هکتار) به صورت آزمایش فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند و صفات ارتفاع بوته، قطر ساقه، طول پانیکول، عملکرد دانه در بوته، اجزای عملکرد (تعداد پانیکول در مترمربع، تعداد دانه در پانیکول و وزن هزار دانه)، عملکرد دانه در واحد سطح، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت اندازه گیری شدند. نتاج تجزیه واریانس نشان داد که ارقام مورد مطالعه از نظر تمامی صفات به استثنای شاخص برداشت و تعداد پانیکول در مترمربع اختلاف معنی‎داری دارند. بالاترین عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه در واحد سطح، عملکرد دانه در بوته، تعداد دانه در پانیکول، طول پانیکول، ارتفاع بوته و قطر ساقه در رقم کیمیا و بالاترین وزن هزار دانه در رقم پیام مشاهده شد. اثر تراکم بوته بر روی ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد پانیکو ل در مترمربع، طول پانیکول، تعداد دانه در پانیکول، وزن هزار دانه، عملکرد دانه در بوته، عملکرد دانه در واحد سطح و عملکرد بیولوژیکی معنی‎دار بود. با افزایش تراکم عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، ارتفاع بوته و تعداد پانیکول در مترمربع افزایش یافت به طوری که، بیشترین عملکرد دانه به میزان 01/7924 کیلوگرم در هکتار در تراکم کاشت 250 هزار بوته در هکتار بدست آمد. افزایش تراکم باعث کاهش قطر ساقه، طول پانیکول، تعداد دانه در پانیکول و وزن هزار دانه شد ولی روی شاخص برداشت تأثیر نداشت. همچنین اثر متقابل رقم و تراکم بر روی هیچ یک از صفات مورد مطالعه معنی‎دار نبود. با توجه به نتایج این آزمایش برای دستیابی به حداکثر عملکرد دانه میتوان از رقم کیمیا با تراکم 250 هزار بوته در هکتار استفاده کرد.