مقایسه تاثیر ویتامین c و لاکتوباسیلوس رامنوسوس بر شاخص های رشد و برخی از پارامترهای پاسخ ایمنی ماهی قزل آلای رنگین کمان (oncorhynchus mykiss)

به منظور بررسی تأثیر افزودن ویتامین c و پروبیوتیک lactobacillusrhamnosus بر شاخص های رشد و برخی از شاخص های پاسخ ایمنی ماهی قزل آلای رنگین کمان، تعداد 480 قطعه ماهی با وزن متوسط 5±68 گرم پس از گذراندن دو هفته دوره سازش با شرایط محیط آزمایش در قالب چهار تیمار (هر تیمار دارای سه تکرار) به مدت چهار هفته و به ترتیب با جیره های آزمایشی شامل تیمار یک؛ غذای کنسانتره عادی، تیمار دو؛غذای کنسانتره حاوی 1000 میلی گرم در کیلوگرم ویتامین c، تیمار سه؛ غذای کنسانتره حاوی 1000 میلی گرم در کیلوگرم ویتامین cو پروبیوتیک به میزان cfu/g107×5 و تیمار چهار؛ غذای کنسانتره حاوی پروبیوتیک به میزان cfu/g107×5، مورد تغذیه قرار گرفتند و پس از آن تمام تیمارها به مدت دو هفته دیگر (تا هفته ششم) با جیره کنترل عادی تغذیه شدند. در طول دوره تحقیق هر دو هفته یکبار و نیز در پایان هفته ششم، زیست سنجی و خونگیری ماهیان انجام شد و شاخص های رشد و تغذیه نظیر وزن تر، طول کل، ضریب تبدیل غذایی، کارایی غذایی، ضریب رشد ویژه، درصد افزایش وزن، افزایش وزن روزانه و فاکتور وضعیت (ضریب چاقی) محاسبه و همچنین فاکتورهای ایمنی شامل مقدار ایمونوگلبولین تام، فعالیت لیزوزیم، فعالیت راه میانبر کمپلمان سرم اندازه گیری شدند. در پایان هفته چهارم، نمونه های انتخاب شده از همه تیمارها تحت تنش های محیطی هیپوکسی و دمای بالا (25 و 30 درجه سانتی گراد) قرار گرفتند. داده ها با نرم افزار آماری spss (05/0p<) آنالیز شدند. نتایج نشان داد که با وجود آنکه از نظر اغلب شاخص-های رشد و تغذیه در طول دوره آزمایش اختلاف معنی دار بین تیمارهای آزمایشی مشاهده نگردید اما تیمار سه از لحاظ تمامی این شاخص ها بهتر از سایر تیمارها بود. البته از لحاظ وزن تر و طول کل در برخی روزها بین تیمارهای مختلف اختلاف معنی دار مشاهد گردید (05/0p<). در استرس دمایی 30 درجه سانتی گراد تمام ماهیان در آغاز استرس تلف شدند. در استرس دمایی 25 درجه سانتی گراد درصد تلفات در تیمارهای دو و سه در پایان 24 ساعت کمتر از سایر تیمارها بود و تیمار یک ( با 100 درصد تلفات) دارای بیشترین تلفات بوده و با تیمارهای دو و سه اختلاف معنی داری نشان داد(05/0p<). در استرس کمبود اکسیژن درصد تلفات در پایان 24 ساعت در تیمار دو کمترین و در تیمارهای یک و چهار بیشترین(100 درصد) بوده ولی هیچ اختلاف معنی داری بین تیمار های مختلف مشاهده نشد. نتایج حاصل از آنالیز داده های لیزوزیم نشان داد که تیمار سه در تمامی روزهای نمونه گیری دارای بیشترین میزان فعالیت لیزوزیم بود (05/0p<) و در پایان هفته چهارم با تیمار چهار اختلاف معنی دار نشان داد (05/0p<). از لحاظ ایمونوگلبولین کل در روز صفر، 15 و 45 اختلاف معنی دار بین تیمارها مشاهده نشد(05/0p<) ولی تیمار سه نسبت به سایر تیمارها دارای بیشترین ایمونوگلوبولین کل بود. در روز 30 تیمار سه و یک به ترتیب دارای بیشترین و کمترین میانگین ایمونوگلوبولین کل بودند و این دو تیمار با یکدیگر اختلاف معنی دار نشان دادند (05/0p<). همچنین از لحاظ فعالیت راه جایگزین کمپلمان نیز تیمار سه در تمامی روزهای نمونه گیری دارای بیشترین فعالیت کمپلمان بوده و از لحاظ آماری با همه تیمارها دارای اختلاف معنی دار بود (05/0p<). تیمار یک در تمامی روزهای نمونه گیری دارای کمترین فعالیت راه میانبر کمپلمان سرم بود. نتایج حاصل بیانگر تاثیر مثبت و سینرژیستی ویتامینc و پروبیوتیک lactobacillusrhamnosus در بهبود شاخص های رشد و تغذیه-ای و ارتقاء سطح پاسخ ایمنی ماهی قزل آلای رنگین کمان بوده و مقاومت این ماهی را در مقابل استرس های محیطی افزایش می-دهد.