تاثیر تغییر تعرفه ها بر حجم واردات محصولات منتخب کشاورزی

در بخش تجارت خارجی ایران، واردات از مقولاتی است که اهمیت و جایگاه آن به ویژه با ظهور بخش نفت، دائما در حال گسترش است. به طوری که واردات کالایی در کشور، در سال 1376 از 10500 قلم کالا به 42096 قلم کالا در سال 1387 افزایش یافته و ارز دلاری واردات در همین سال ها از 14 میلیارد دلار در سال 1376به 64 میلیارد دلار در سال 1387 افزایش یافته است که این میزان می تواند بازگوی اهمیت و رشد بخش واردات در کشور باشد. در بین متغیرهای تاثیرگذار بر حجم واردات، تعرفه از اهمیت خاصی برخوردار است. تعیین تعرفه بهینه می تواند ثبات تجاری کشور و بهره گیری از منافع تجارت را به همراه داشته باشد. لذا در مطالعه حاضر تابع واردات برای کالاهای منتخب فصل 2 (گوشت و احشاء خوراکی)، فصل 3 (ماهی ها و قشرداران، صدفداران و سایر آبزیان فاقد ستون فقرات) و فصل 15 (چربی ها و روغن های حیوانی یا نباتی، فرآورده های حاصل از تفکیک آن ها، چربی های خوراکی آماده، موم های حیوانی یا نباتی)کتاب مقررات صادرات و واردات تخمین زده شد تا تاثیر تغییر تعرفه بر روند واردات این محصولات در سال های 1376 تا 1386 بررسی شود. این مطالعه با روش های اقتصادسنجی در قالب داده های پانل مورد بررسی قرار گرفته و داده های مورد نیاز از گمرک جمهوری اسلامی ایران، بانک مرکزی، جهاد کشاورزی، موسسه پژوهش های بازرگانی و وزارت صنایع گردآوری شد. نتایج حاکی از تاثیر بالای تعرفه بر تابع واردات کالاهای مورد مطالعه است، نوسان تعرفه در این سال ها نشان از عدم وجود روند مناسب و منطقی داشته و تعرفه ها بر مبنای راهبرد بلندمدت و پایدار برنامه ریزی نشده اند بنابراین ثبات نظام تعرفه ای به همراه استراتژی های بلندمدت در این بخش می تواند موثر باشد.