بررسی و نقد سروده های معینی کرمانشاهی

رحیم معینی کرمانشاهی شاعر و ترانه سرای معاصر، که در سال 1301 هجری شمسی در کرمانشاه متولّد شد، سرودن شعر را از جوانی آغاز کرد و هم اکنون صاحب آثار منظومی در قالب های متعدّد و زمینه های فکری متنوّع است. دو مجموعه «ای شمع ها بسوزید» و «خورشید شب» شامل غزلیات او و نیز چند قطعه شعر در قالب های مثنوی، رباعی، قصیده و حتّی نیمایی است. مجموعه شعر دیگر او به نام «فطرت» با وزن و سبک مثنوی معنوی سروده شده و در مجموعه ای تحت عنوان «شاهکار» نیز حوادث تاریخ ایران از سقوط ساسانیان تا دوره معاصر به نظم کشیده شده است. تعدادی از ترانه های معینی نیز در مجموعه ای تحت عنوان «حکایت نگفته» به کوشش فرزندش- حسین معینی کرمانشاهی- فراهم آمده است. اشعار معینی به موضوع و قالب خاصّی محدود نیستند و عواطف گوناگون او در قالب های متعدّد شعر گنجانده شده اند. معینی کرمانشاهی در به کارگیری زبان، سنت گراست؛ کاربرد افعال کهن، افعال پیشوندی، باستانگرایی در اسم، صفت...و... گواه این مطلب است. در سطح ادبی نیز قوّت شعری معینی در آرایه هایی مانند ایهام، اسلوب معادله، حسن تعلیل و... بازتاب بیشتری داشته است در قیاس با آرایه هایی مانند تشبیه و استعاره که بیشتر بر بنیاد ایماژهایی تکراری بنا شده اند. سطح فکری معینی نیز با گونه ای تعارض میان سنت و مدرنیته شکل یافته است؛ این جدال بیش از همه در مجموعه «فطرت» به شعر کشیده شده است. در این پایان نامه که به نقد و بررسی سروده های معینی کرمانشاهی اختصاص دارد ابتدا ویژگیهای زبانی اشعار معینی با توجه به سه اثر «ای شمع ها بسوزید»، «خورشید شب» و «فطرت» بررسی شده، سپس در همین سه مجموعه، ارزیابی و نقد ویژگی های ادبی و بلاغی شعر او شامل آرایه های بدیعی، مباحث علم معانی و صور خیال، انجام گرفته است؛ سپس برخی از ابعاد فکری او بر اساس گفتگوی حضوری با شاعر و مضمون اشعار او و نیز مطالب کتاب «حافظ برخیز» (اثر منثور معینی کرمانشاهی) ارزیابی، طبقه بندی و تحلیل شده است. دراین بررسی ها به شرایط اجتماعی زمانه و شاعران هم عصر او در مقام مقایسه نیز توجّه شده است. معینی کرمانشاهی در مجموع از شاعران غزلسرای موفّق عصر حاضر و دارای مهارت در عرصه های مختلف فنّی، محتوایی و ذوقی شعر و سرود است. کلید واژه ها: معینی کرمانشاهی، شعر معاصر فارسی، غزل سرایی، نقد و بررسی. .