بررسی اقتصادی واحد های صنعتی پرورش طیور تخمگذار

بخش کشاورزی برای تأمین مطالبات متعدد و اغلب رقابتی مانند تولید محصول بیشتر، آلودگی کمتر و تحقق خواسته‏های مصرف کنندگان با توجه به کمیابی فزاینده منابع ، تحت فشار می‏باشد. رشد بهره‏وری می‏تواند نقش مهمی را مخصوصاً در کشورهای در حال توسعه برای تکامل سیستم‏های کشاورزی در جهت تأمین این مطالبات ایفا کند. با توجه به اهمیت کارآیی در رشد بهره‏وری، هدف از این مطالعه تجزیه تحلیل کارآیی در واحد‏های صنعتی پرورش مرغ تخمگذار می‏باشد. برای این منظور، این مطالعه از چهار بخش تشکیل شده است. در بخش اول کارآیی فنی مناطق مختلف با استفاده از تحلیل فراگیر داده‏ها(dea) و تحلیل مرزی تصادفی(sfa) مورد بررسی قرار گرفت. با این حال برای مقایسه کارآیی واحد‏ها در همه مناطق و سطوح تکنولوژی، مرز مناطق و تکنولوژی مختلف باید یکسان باشد. در بخش دوم کارایی نسبت به تابع تولید فرامرزی که می‏تواند با استفاده از روش‏های(dea) یا (sfa) تخمین زده شود، محاسبه شد. بخش بعدی مربوط به بررسی صرفه وسعت اقتصادی واحدهای صنعتی مرغ تخمگذار ایران است. در بخش پایانی کارآیی انرژی در واحد‏های تولیدی مورد بررسی قرار گرفت. داده‏هایی که در این مطالعه استفاده شد از یک نمونه 840 واحدی است که از سرشماری واحدهای صنعتی که توسط مرکز آمار ایران در سال 1385 صورت گرفته است بدست آمد. نتایج تخمین تابع تولید مرزی منطقه‏ای حاکی از این بود که میانگین کارآیی برای استانهای منتخب در رنج بین 49/0 تا 88/0 می‏باشد. این بدین معنی است که امکان افزایش سطح تولید کل تخم مرغ با استفاده از همین میزان نهاده‏ و یا کاهش سطح نهاده‏ها در سطح فعلی تولید تخم مرغ و یا ترکیبی از هر دو از طریق پر کردن شکاف بین بهترین تولید کننده و سایر تولیدکنندگان وجود دارد. میانگین کارآیی فنی بر اساس تابع تولید فرامرزی در رنج 31/0 تا 82/0 است. که بالاترین کارآیی مربوط به استان قم است در حالیکه پایین‏ترین کارآیی فنی مربوط به استان تهران می‏باشد. در قسمت بعد، ارزیابی صرفه وسعت اقتصادی با استفاده از روش غیر پارامتری و دو روش پارامتری نشان داد که هیچ تفاوت معنی داری بین دو روش سازماندهی تولید وجود ندارد، به عبارت دیگر نتایج وجود صرفه وسعت اقتصادی را تأیید نکرد. و در پایان، بررسی کارایی انرژی در صنعت پرورش طیور تخمگذار نشان داد که شاخص بهره وری انرژی گروه اول (استان-های آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و همدان) و گروه دوم (استان های تهران، قم و مرکزی) به ترتیب برابر 47 و 48 کیلوگرم بر مگاژول است و نسبت انرژی ویژه برای این دو گروه به ترتیب برابر 74/40 و 96/20 مگاژول می باشد.