بررسی پیامدهای اجتماعی _اقتصادی شرکت کشت وصنعت روژین تاک در جوامع روستایی همجوار

در دهه های اخیر، یکی از سمبل های توسعه ی روستایی راه اندازی صنایع فرآوری محصولات کشاورزی و همچنین کشت و صنعت ها در مناطق روستایی بوده است. اگرچه این کارخانجات با هدف بهبود زندگی کشاورزان در مناطق روستایی احداث می شوند، با این حال نباید پیامدهای آن ها را نادیده گرفت؛ لذا هدف از این پژوهش کیفی بررسی پیامدهای اجتماعی و اقتصادی شرکت کشت و صنعت روژین تاک در شهرستان کرمانشاه می باشد. جامعه ی مورد مطالعه ی این پژوهش را کشاورزان بالای 30 سال که قبل از احداث کارخانه ی روژین تاک در روستاهای تپه افشار، احمدوند، تازه آباد، توللی، سرابله و نظام آباد واقع در منطقه ی میان دربند و الهیارخانی زندگی می کردند، تشکیل داد. با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و از طریق تکنیک گلوله برفی از هر روستا 20 نفر انتخاب شدند. در این تحقیق به منظور گردآوری اطلاعات از تکنیک های ارزیابی مشارکتی روستایی (pra)، مصاحبه ی انفرادی و گروه متمرکز بهره گرفته شد. داده های جمع آوری شده با استفاده از تکنیک تحلیل محتوا مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. همچنین روابط بین تغییرات و پیامدهای شرکت روژین تاک در مناطق مورد نظر، از طریق یک مدل سیستم دینامیکی با استفاده از نرم افزار ونسیم (vensim) ارائه گردید. یافته های پژوهش نشان داد که تغییرات اقتصادی شرکت کشت و صنعت روژین تاک در منطقه ی الهیارخانی و میان دربند شامل: ترویج کشت گوجه فرنگی، توسعه ی کسب و کار بخش کشاورزی و غیر کشاورزی، اشتغال زایی، کاهش هزینه ی حمل و نقل محصول، افزایش قیمت زمین های کشاورزی و مسکونی بوده است. پیامدهای اقتصادی که شرکت به جای گذاشته است عبارتند از: افزایش درآمد و بهبود وضع اقتصادی، تغییر الگوی کشت و استفاده از فن آوری های جدید تولید. تغییرات اجتماعی شرکت روژین تاک بر منطقه شامل : افزایش ترافیک و آلودگی صوتی بوده است. از پیامدهای اجتماعی می توان به مواردی همچون؛ کاهش سلامت اجتماعی، افزایش تصادفات، سیر صعودی مهاجرت معکوس، تقویت انسجام گروهی، بهبود رفاه اجتماعی- اقتصادی و میل به تحصیل در بین جوانان روستایی اشاره نمود. به منظور اعتباربخشی به یافته های تحقیق، یک جلسه ی غیر رسمی با مسئولین شرکت روژین تاک تدارک دیده شد. در این جلسه، نتایج مطالعه ارائه و به بحث گذاشته شد و در نهایت یافته ها مورد تأیید مسئولین امر قرار گرفت. سیاست-گذاران توسعه ی روستایی استان می توانند نتایج این مطالعه را مبنایی برای سنجش ریسک در برنامه ریزی صنایع روستایی آینده به کار گیرند. واژگان کلیدی: تغییرات اجتماعی- اقتصادی، پیامدهای اجتماعی- اقتصادی، پیامدسنجی، کشت و صنعت، صنایع فرآوری، سنجش ریسک