بررسی نقش لجستیک معکوس در بازیابی مواد زائد (مطالعه موردی شرکت متسو)

امروزه قدرت گرفتن شرکتهای تامین کننده در سطح جهانی و جهانی شدن تولید به کمک شرکتهای تامین کننده ،لزوم اهمیت دادن به مدیریت زنجیره تامین (msc) را بیش از پیش مشخص می سازد.چرا که مزیتهای رقابتی شرکتها به میزان توانائی شرکتهای تامین کننده آنها بستگی دارد.زنجیره تامین در شکلها و اندازه های مختلفی وجود دارد و ممکن است بسیار پیچیده باشد،یک صنعت ممکن است شامل صدها عرضه کننده،هزاران کارگاه ساخت،انبارها، دلالها، فروشندگان،مشتریان و وظایف پشتیبانی از قبیل مهندسی محصول،آژانسهای خرید،بانکها و شرکتهای نقل و انتقال باشد. در چنین شرایطی زنجیره تامین خطی نبوده و به صورت یک چرخه مشاهده می گردد.بنابراین جریان محصولات می تواند در جهت عکس نیز اتفاق بیفتد که چنین حالتی درباره کالاهای برگشتی همیشه به چشم می خورد.در واقع لجستیک معکوس تمام فعالیتهای زنجیره تامین که به صورت معکوس اتفاق می افتد، را شامل می شود و در نهایت موجب کاهش هزینه ها و افزایش درآمدها و سطوح خدمات مشتریان می گردد.در این تحقیق، از طریق مطالعات کتابخانه ای و جستجوی اینترنتی و مطالعات میدانی از آزمون فرضیه های تحقیق از طریق پرسشنامه، به تشریح اثرات 5 متغیر تحقیق (تعهد منابع،قابلیتهای لجستیک معکوس،تعهد به یادگیری،عملکرد لجستیک معکوس، اهمیت استراتژیک لجستیک معکوس) بر روی عملکرد فعالیتهای لجستیک معکوس در صنعت چاپ در شرکت متسو بر اساس داده های سال 90 پرداخته ایم.از آزمونهای آماری کولموگوروف-اسمیرنوف ، آزمون میانگین یک جامعه آماری ، آزمون همبستگی و مدل معادلات ساختاری استفاده نموده و داده ها توسط نرم افزارهای spss و lisrel مورد تجزیه و تحلیل قرار که این نتایج حاصل شد. گرفت: الف)اختصاص منابع انسانی،مالی و فیزیکی به برنامه ها و فرآیندها می تواند به عملکرد بهتر فرآیندها و عملکرد برنامه های لجستیک معکوس کمک کند.ب)تعهد به یادگیری در شرکت منجر به ایجاد قابلیتهای جدید خواهد شد که شرکت را توانمند میسازد تا گزینه های استراتژیک مختلفی را خلق کند که این مسئله می تواند به کسب قابلیتهای اساسی در آینده کمک کند. وجود گزینه های استراتژیک مختلف به شرکت این امکان را می دهد که نه تنها بر اقدامات مشخصی متعهد باشد بلکه از لحاظ استراتژیک منعطف نیز می باشد.ج)وقتی یک شرکت تعهد قوی به یادگیری دارد تلاشهای بیشتری در آموزش و پرورش کارکنان خواهد کرد.بخشی از این تلاشها دارای تاثیر مستقیمی بر قابلیتهای لجستیک معکوس است این تلاشها به افزایش اثربخشی این قابلیتها منجر خواهد شد و عملکرد فعالیت لجستیک معکوس را افزایش می دهد.د)اهمیت فزاینده لجستیک معکوس در استراتژی شرکت می تواند به شناسایی فرصتها و تهدیدها کمک کند و ارزشهای بیشتری را ایجاد کندو بنابراین عملکرد برنامه های لجستیک معکوس بهبود خواهد یافت.ه) در حالیکه منطقی به نظر می رسد که قابلیتهای لجستیک معکوس ، عملکرد لجستیک معکوس را بهبود خواهد داد،این قابلیتها عملکرد اقتصادی فعالیتهای لجستیک معکوس را فرای بازار خاص محصول بهبود می بخشد.