تعیین آلودگی ویروس لکه حلقوی بافت مرده هسته دارها (pnrsv) در سه رقم ایرانی و دو گونه وحشی بادام با استفاده از روش elisa و rt-pcrو بررسی جوانه زنی دانه گرده آلوده

بادام prunus dulcis یکی از اعضای خانواده ی rosaceae می باشد. طبق آمارنامه فائو ایران با تولید سالانه ?26679 تن بادام مقام سوم جهان را به خود اختصاص داده است. این محصول از نظر اقتصادی و سطح زیر کشت اولین محصول مهم باغی در استان چهارمحال و بختیاری است. تعدادی از بیماری های ویروسی از جمله بیماری لکه حلقوی بافت مرده هسته دارها (pnrsv) می توانند خسارت اقتصادی زیادی به این محصول بزنند و منجر به کاهش کیفیت و کمیت محصول شوند. در حال حاضر بیماری لکه حلقوی بافت مرده هسته دارها یکی از عوامل محدود کننده کشت بادام است. در این مطالعه به منظور بررسی احتمال وجود ویروس لکه حلقوی بافت مرده هسته دارها در سه رقم بادام مامایی، سفید و ربیع و دو گونه وحشی p.orientalis و p.scoparia تعداد 100 درخت از باغ های بادام منطقه ی سامان انتخاب شد و در 3 ماه فروردین، تیر و مهر در سال زراعی 89-1388 نمونه های برگی آنها جمع آوری گردید. احتمال وجود pnrsv با دو روش الایزا و rt-pcr بررسی شد. نتایج آزمون الایزا وجود آلودگی به pnrsv را در هر سه رقم و دو گونه وحشی بادام به اثبات رساند. نمونه هایی که آلودگی آنها با آزمون الایزا تشخیص داده نشده بود، با روش rt-pcr مورد آزمایش قرار گرفتند. بدین منظور پس از استخراج rna ژنومی و تکثیر cdna، واکنش rt-pcr با جفت آغازگرهای اختصاصی p1 و p5 در محدوده 351 و 785 جفت باز باندهای مربوط به ویروس را آشکار کرد. مقایسه دو روش rt-pcr و الایزا نشان داد حساسیت rt-pcr در آشکارسازی pnrsv بیشتر از آزمون الایزا بود و از مجموع 23 درختی که با روش الایزا آلودگی آنها به pnrsv مشخص نشده بود، 10 درخت آلودگی ویروسی را نشان دادند. همچنین زمان های نمونه برداری در آشکار شدن ویروس تفاوت معنی داری داشتند و بهترین زمان نمونه برداری ماه فروردین بود. به منظور بررسی اثرات pnrsv بر جوانه زنی دانه گرده بادام، دانه های گرده رقم سفید که آلودگی آنها قبلا با روش rt-pcr بررسی شده بود، روی محیط کشت دانه گرده انتقال داده شدند. مقایسه درصد جوانه زنی دانه گرده آلوده با دانه گرده سالم مشخص کرد که حضور ویروس سبب کاهش جوانه زنی دانه گرده آلوده شده است. درصد جوانه زنی دانه های گرده ی آلوده 34 درصد بود، در صورتیکه این درصد در دانه های گرده سالم 56 درصد بود.