بررسی پایگاه های اجتماعی (استاتوس) از دیدگاه ماکس وِبر در آتش بزرگ پوچی ها و من شارلوت سیمونز هستم اثر تام وولف

چکیده هدف از این مطالعه، بررسی نقش و اهمیت مفهوم "پایگاه اجتماعی" (social status) از منظر ماکس وبر در رمان های منتخب تام وولف به نام های آتش بزرگ پوچی ها (1987) و من شارلوت سیمونز هستم (2004) بوده است. تئوری قشربندی اجتماعی (social stratification) ماکس وِبر جامعه را به طبقه (class)، پایگاه (status) و حزب (party) تقسیم بندی کرده و از آنها به عنوان راه های تقسیم قدرت در جامعه یاد می کند. تام وولف که به عنوان "متخصص پایگاه اجتماعی" (statustician) در ادبیات آمریکا شناخته می شود، تمرکز خود را تنها روی پایگاه اجتماعی معطوف کرده و معتقد است که تمام کارهای انسان با توجه به وضعیت و پایگاه اجتماعی شخص کنترل می شود. این مطالعه، پس از آوردن تعاریف و بحث در مورد تئوری قشر بندی اجتماعی ماکس وبر، به بررسی دو رمان مزبور در دو بخش جداگانه پرداخته است. در اولین رمان که به بررسی فراز و نشیب پایگاه اجتماعی یک میلیونر اهل نیویورک می پردازد، نگارنده موضوعاتی را واکاوی کرده است که موجبات افت و سقوط پایگاه اجتماعی قهرمان داستان می شوند. همچنین مفاهیمی چون ظواهر و سبک زندگی قهرمان مورد ارزیابی قرار گرفتند تا موضوع پایگاه اجتماعی را برجسته تر کنند. در ادامه ی این بخش، خوانشی طبیعت گرایانه (naturalistic) از رمان آورده شد تا این نتیجه گیری حاصل شود که در جنگلی نظیر نیویورک، بقای یک فرد تنها در صورتی امکان پذیر است که آن شخص از پایگاه اجتماعی بالاتری نسبت به دیگران برخوردار باشد. رمان بعدی به زندگی دانشگاهی آمریکا و محیط خوابگاهی و آموزشی آن می پردازد. قهرمان روستایی داستان وارد دانشگاهی پرآوازه در شهری بزرگ می شود. محقق این مطالعه، به بررسی موردی پایگاه-جوییِ (status-seeking) قهرمان پرداخته و به این نتیجه رسیده است که مسیر رسیدن به پایگاه اجتماعی بالاتر نه از راه موفقیت در تحصیلات دانشگاهی بلکه از راه برقراری روابط جنسی موفق می گذرد. از دست دادن معصومیتِ قهرمان داستان که در نتیجه تغییر در محل زندگی و نیز وضعیت بکارت وی رخ می دهد نیز مورد بررسی قرار گرفته تا به عنوان عوامل تغییر در پایگاه اجتماعی وی به شمار آیند. این تحقیق بازگوکننده این حقیقت بوده که مفهوم پایگاه اجتماعی نقشی جدانشدنی در ادبیات مدرن آمریکا و بالاخص آثار نام برده از تام وولف داشته و از این رو به محققین جامعه شناس و نیز منتقدین ادبی توصیه می شود تا با توجه بیشتر به آثار تام وولف، از دید جامعه شناسانه وی بهره کافی را ببرند. کلمات کلیدی: ماکس وبر، تام وولف، ادبیات آمریکا، جامعه شناسی، قشربندی اجتماعی، پایگاه اجتماعی، طبقه