مطالعه ساپونین ها و ترکیبات فنلی و فعالیت آنتی اکسیدانی آن ها در برخی از گونه های جنس silene l

جنس silene یکی از بزرگترین جنس های تیره میخکیان (caryophyllaceae) با بیش از 2200 گونه است که اغلب در نیمکره شمالی گسترش دارند. دو مرکز اصلی تنوع این جنس آسیای جنوب غربی (بخصوص نواحی مدیترانه و خاورمیانه) و منطقه جنوب بالکان می باشند. در حدود 110 گونه از این جنس در محدوده جغرافیایی ایران می رویند که حدود 35 گونه آن انحصاری هستند. از متابولیت های ثانویه فراوان در این گیاه ترکیبات ساپونینی هستند. مطالعات نشان داده است که گیاهان این تیره و بویژه جنس silene دارای مقادیر قابل توجهی ساپونین در بخش هوایی و ریشه خود می باشند. ساپونین ها کاربرد های دارویی، تجاری و غذایی فراوانی دارند. در این پژوهش، ساپونین چهار گونه مختلف silene (s. bupleuroides، s. chlorofolia، s. noctiflora و s. spergulifolia) که از نواحی شمال شرق و غرب ایران از استان های خراسان، زنجان و آذربایجان شرقی جمع آوری شده بودند، به صورت کمی و کیفی توسط روش های اسپکتروفتومتری و کروماتوگرافی لایه نازک مطالعه شد. نتایج نشان داد که گونه s. bupleuroides دارای پنج نوع ساپونین است و لکه شماره 2 با 33.0=rf ، اصلیترین ترکیب ساپونینی آن می باشد. محتوای فنل کل، فلاونوئید کل و نیز خواص آنتی اکسیدانی آن ها در چهار گونه مورد بررسی به روش اسپکتروفتومتری مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاکی از حضور ترکیبات فنلی با فعالیت آنتی اکسیدانی قابل توجه در این چهار گونه بود. اثرات ضدباکتریایی ساپونین گیاهان مورد بررسی در برابر 4 سویه و اثرات ضدباکتریایی عصاره های آن ها در برابر 6 سویه باکتری گرم مثبت و منفی به روش انتشار دیسک مورد بررسی قرار گرفت و خاصیت ضدباکتریایی عصاره ها و ساپونین در برابر برخی از باکتری های گرم مثبت و منفی مشاهده شد