زیباشناسی اسلوب استفهام در دیوان ابو طیب متنبی

ابوطیب متنبی(303هـ-354هـ) شاعر و ادیب بزرگ عرب، درعصرعباسی، اشعار غنی و پر بار خویش را، با تمامی فنون زیبایی ساز بلاغت، آراسته است. وی برای آنکه قصاید بی مانندی را خلق نماید، قدرت و وسعت تخیل خویش را به همراه، هوش و ذکاوت کم نظیرش به کار گرفته، و با چیره دستی هر چه تمام تر انواع ابزار بلاغی، از جمله معانی و بیان را در دیوان خویش به خوبی، به نمایش گذاشته است. تصویر سازی هنری در قالب استفهام و آراستن کلام به پرسش مجازی، یکی از خلاقیت هایی است که متنبی برای زیبا ساختن اشعارش به کار برده است. رساله حاضر، با بررسی استفهام های موجود در دیوان متنبی، در پی اثبات یکی دیگر از ابعاد وسیع هنرنمایی این شاعر بزرگ در عرصه ی بلاغت است. وی الفاظ و ادوات پرسشی را، با توجه به موقعیت ها و شرایط حاکم به زمان سرودن قصیده، به کار گرفته، و بین فضای قصیده و معنای مجازی استفهام، هماهنگی ایجاد نموده است. پرسش های وی از روحیات ویژه اش، تاثیر پذیرفته اند و دلیل آن هم وجود فراوان اغراض مجازی، نفی و انکار در اشعارش می باشد . واژگان کلیدی: متنبی، استفهام، ادوات پرسشی، پرسش مجازی.