بررسی اثر سیستم تعرفه یکپارچه حمل بار بر تقاضا حمل و نقل ریلی نسبت به جاده ای در ایران

با توجه به ویژگی های بسیار مثبت حمل و نقل ریلی نسبت به حمل و نقل جاده ای سهم این مد حمل و نقلی از جابجایی کالا بسیار ناچیز می باشد یکی از علل این امر ، عدم توسعه شبکه راه آهن در بخش باری و عامل دیگر عدم تناسب بین تعرفه ها در این دو بخش می باشد . بنابراین دوهدف اصلی این تحقیق شامل بررسی عوامل موثر در توسعه حمل و نقل ریلی در بخش باربری و در نهایت بررسی اثر سیستم یکپارچه سازی اخذ تعرفه در دو بخش ریلی و جاده ای می باشد .کار ما در این تحقیق در دو بخش تنظیم شده است . در بخش اول با استفاده از الگوی var به بررسی عوامل موثر بر توسعه حمل و نقل بار ریلی پرداختیم و به این نتیجه می رسیم که در ازای یک درصد رشد در تعرفه بخش ریلی ، تعرفه جاده ای ، تراکم مسیر ، بهره وری واگن و درآمد ملی به ترتیب میزان بار جابه جاشده 0.26- ،1.54- ،5.1 ،1.46 ، 1.3 درصد رشد خواهد داد و به این نتیجه نیز می رسیم که بخش جاده ای و ریلی مکمل هم هستند زیرا به دلیل پوشش کم خطوط ریلی گاهی مجبور هستیم که از خطوط جاده ای استفاده کنیم . در بخش دوم با استفاده از مدل پانل دیتا برای 7 مسیر انتخابی در بخش ریلی و جاده ای به بررسی یکپارچه سازی تعرفه ها در این دو بخش پرداختیم و به این نتیجه رسیدیم که در اثر یک درصد تغیر در هزینه های حمل کالا ، متوسط سیر بار و متغیر دامی مربوط به یکپارچه سازی نرخ تعرفه میزان بار حمل شده به ترتیب 0.43- ،0.81 ، 0.84 درصد رشد خواهد کرد .