سنت و مدرنیته در افکار دکتر علی شریعتی

چکیده با شروع رنسانس و شکل گیری تدریجی تحولات علمی، سیاسی، اقتصادی، فکری و صنعتی در غرب و به تبع آن شکل گیری تفکر مدرن غربی، روشنفکران ایرانی نیز، همچون جوامع دیگر به جهت گسترش روابط میان کشورها و فراگیر شدن مدرنیته، ناگزیر از برخورد با آن در تقابل با سنت های ملی و مذهبی خویش بودند؛ هرچند بحث تقابل سنت و مدرنیته در جوامع غربی، تاحدی رو به افول رفته و جای خود را به بحث تقابل مدرنیته و پست مدرنیته داده است؛ اما هنوز این بحث در جوامع اسلامی، امری جدی محسوب می شود؛ در برخورد با این پدیده، گروهی از روشنفکران با حفظ سنت های خویش به نفی دنیای جدید پرداختند؛ گروهی نیز، تقلید از تمام جنبه های دنیای مدرن را تنها راه نجات مسلمین پنداشتند؛ اما گروهی، با تحلیل و بررسی مبانی این پدیده ی نوین و رابطه ی آن با سنت های ملی و مذهبی خویش راهی میانه برگزیدند؛ علی شریعتی، از جمله کسانی است، که با دیدگاه سوم به این مسئله نگاه می کند. این پژوهش بر آن است، تا با بهره گیری از آثار شریعتی بیان کند، سنت و مدرنتیه در آراء وی دارای چه معنایی و مشتمل بر چه مولفه هایی است و وی، چه بخش هایی از آن ها را می پذیرد و چه بخش هایی را نفی می کند و و راه حل های وی،جهت برخورد منطقی با این مولفه ها و ایجاد رابطه بین آن ها چه بوده است. دستاوردهای پژوهش نشان می دهد، که شریعتی دو مولفه ی سنت و مدرنیته را به عنوان یک کل ِ مطلق، نه امری قابل پذیرش تلقی و نه آنها را نفی می کند، بلکه برخورد وی با هر دو پدیده، برخوردی گزینشی است و در واقع، سعی در ایجاد یک "مدرنیته ی بومی" با بهره گیری از عناصر مترقی هرکدام از این دو مولفه را داشته است. واژگان کلیدی: سنت، مدرنیته، علی شریعتی