ارزیابی تحمل ارقام مختلف یونجه(medicago sativa) به علف هرز انگلی سس(cuscuta campestris ) و بررسی تأثیربذر یونجه بر میزان جوانه زنی علف هرز انگلی سس

علف هرز انگلی سس مهم ترین علف هرز مزارع یونجه می باشد. کنترل شیمیایی علف های هرز باعث نابودی بوم نظام های زراعی و طبیعی می شود و شناسایی ارقام متحمل به علف های هرز از ضروریات دستیابی به اهداف کشاورزی پایدار می باشد. کشت پایدار یونجه با شناسایی ارقام متحمل به علف های هرز امکان پذیر خواهد بود. آزمایشی در سال 1389 به صورت کرت خرد شده در زمان در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی دانشگاه شاهد انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل 12 رقم یونجه بودند، نتایج نشان داد در میان رقم های کشت شده رقم محلی همدانی حساس ترین و رقم فائو متحل ترین رقم به علف هرز انگلی سس بودند. بعد از انجام تحقیقات مزرعه ای به منظور شناسایی مکانیزم تحمل و حساسیت ارقام شناسایی شده مطالعات آزمایشگاهی در قالب سه آزمایش جداگانه بر روی 2 رقم انتخاب شده انجام شد. در آزمایش اول اثر عصاره آبی بذر یونجه بر جوانه زنی سس مورد ارزیابی قرار گرفت. فاکتورها شامل ارقام متحمل و حساس یونجه وغلظت عصاره آبی بذر در 5 سطح شامل صفر (آب مقطر)، 25 ، 50 ، 75 و 100 درصد بودند.. نتایج نشان داد اثر غلظت های مختلف عصاره بر جوانه زنی سس معنی دار نشد اما اثر رقم (05/0?p) و اثر متقابل آن ها (01/0?p) معنی دار شد. با افزایش غلظت عصاره بذر فائو جوانه زنی سس کاهش یافت در حالی که در رقم محلی همدانی روند معکوس دیده شد. آزمایش دوم به منظور بررسی اثر جوانه زنی توام بذرهای یونجه و سس روی یکدیگر، در10 تکرار با دو رقم حساس (همدانی) و متحمل (فائو) انجام شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر رقم بر طول ریشه چه و ساقه چه یونجه (01/0?p) معنی دار بود و بر درصد جوانه زنی یونجه در سطح احتمال 5 درصد (05/0?p) معنی دار بود. اثر سس بر طول ریشه چه گیاهچه های یونجه معنی دار بود (01/0?p) اما اثر متقابل رقم در سس معنی دار نبود. در آزمایش سوم اثر غلظت های مختلف پلی اتیلن گلیکول بر جوانه زنی سس مورد ارزیابی قرار گرفت. فاکتورها شامل ارقام متحمل و حساس یونجه و غلظت های مختلف پلی اتیلن گلایکول بود. نتایج تجزیه واریانس آزمایش 3 نشان داد که اثر غلظت های مختلف پلی اتیلن گلایکول بر جوانه زنی سس (01/0?p) معنی دار شد و با افزایش غلظت، از جوانه زنی سس کاسته شد. با توجه به مجموع نتایج به دست آمده نتیجه گرفته شد که رقم همدانی به علف هرز سس زراعی شدیدا حساس می باشد و احتمالا در درون بافت های بذر آن موادی وجود دارد که اثر تحریک کنندگی بر جوانه زنی سس دارد اما این نتایج در مورد رقم فائو که رقم مقاومی بود دیده نشد.