مقایسه چند شکلی های آللی در ژن های فسفوانول پیروات کربوکسی کیناز سیتوپلاسمی و میتوکندریایی در سویه های مختلف مرغ

آنزیم فسفو انول پیروات کربوکسی کیناز (pepck) که به دو فرم سیتوزولی (pepck-c) و میتوکندریایی (pepck-m) شناخته شده است آنزیم کلیدی در چرخه متابولیک گلوکونئوژنز می باشد که اگزالواستات را به فسفو انول پیروات و دی اکسید کربن تبدیل می کند. در حالی که در بیشتر واکنش های گلوکونئوژنز آنزیم های گلیکولیز می توانند در مسیر مخالف استفاده شوند، آنزیم پیروات کیناز یک طرفه می باشد. آنزیم های پیروات کربوکسیلاز و فسفو انول پیروات کربوکسی کیناز یک راه فرعی برای عملکرد معکوس موثر پیروات کیناز فراهم می کنند. پژوهش کنونی برای شناسایی چند شکلی های آللی در جایگاه های ژنی pepck-c و pepck-m در سویه های مرغ تجاری گوشتی، تخم گذار و مرغ های مولد از ایستگاه اصلاح نژاد مرغ بومی مازندران انجام گرفته است. نمونه های خون به طور تصادفی از 150 قطعه مرغ از این سه جمعیت جمع آوری و استخراج dna با روش نمکی بهینه یافته انجام شد. با استفاده از pcr و آغازگرهای اختصاصی دو قطعه به ترتیب با طول 843 و 1064 جفت باز (در مجموع فاصله ای با طول 1802 جفت باز از ناحیه 1723- تا اگزون 2) از ژن pepck-c و یک قطعه 401 جفت بازی از اگزون 9 ژن pepck-m تکثیر شدند. برای شناسایی چند شکلی، محصولات pcr به دست آمده از هر یک از نشانگر های مذکور به ترتیب تحت تیمار آنزیم های برشی rsai، bsteii و acci قرار گرفتند. فراوانی آللی در جایگاه rsai، در جمعیت مرغان بومی مازندران (33%) a و (67%) b و ژنوتیپ ab و bb به ترتیب با فروانی 66 و 34 درصد مشاهده شد. فراوانی آللی در جمعیت مرغ های گوشتی (34%) a و (66%) b و ژنوتیپ های ab و bb به ترتیب با فروانی 68 و 32 درصد و در جمعیت مرغ های تخم گذار (24%) a و (76%) b و ژنوتیپ های ab و bb به ترتیب با فراوانی 48 و 52 درصد مشاهده شد. برای جایگاه bsteii در جمعیت مرغ های بومی فراوانی ژنی (28%) a و (72%) b و سه ژنوتیپ aa، ab و bb به ترتیب با فراوانی هر یک 2، 52 و 46 درصد، در جمعیت مرغ های گوشتی (19%) a و (81%) b، سه ژنوتیپ aa، ab و bb به ترتیب با فراوانی هر یک 2، 34 و 64 درصد و در جمعیت مرغ های تخم گذار (59%) a و (41%) b، ژنوتیپ های aa، ab و bb به ترتیب با فراوانی هر یک 42، 34 و 24 درصد محاسبه شد. فراوانی آللی در جایگاه acci، در جمعیت مرغ های بومی مازندران (73%) a و (27%) b و دو ژنوتیپ aa و ab با فراوانی هر یک به ترتیب 46 و 54 درصد، در جمعیت مرغ های گوشتی (6%) a و (4%) b و دو ژنوتیپ aa و ab به ترتیب با فراوانی هر یک 20 و80 درصد و در جمعیت مرغ های تخم گذار (85%) a و (15%) b، دو ژنوتیپ aa و ab به ترتیب با فراوانی هر یک 70 و 30 درصد برآورد شد. با توجه به چند شکل بودن و همچنین بزرگ اثر بودن آن بر صفات تولیدی مختلف، مانند تولید تخم مرغ، ضریب تبدیل غذایی و رشد این جایگاه ژنی می تواند به عنوان ژن کاندید در مطالعات شناساییqtl مرتبط به این صفات در صنعت طیور مورد توجه قرار گیرد. واژه های کلیدی : چند شکلی، فسفوانول پیروات کربوکسی کیناز، مرغ بومی، مرغ گوشتی، مرغ تخم گذار