احیاءمحور تاریخی فرهنگی بافت قدیم گرگان با رویکرد بازافرینی شهری

چکیده بافت قدیم شهرگرگان یکی از معدود بافت های قدیم شهرهای شمال کشور است که تا حدودی پیوستگی خود را حفظ کرده و صرفاً به تک بناها محدود نشده است. این بافت تاریخی از سه مرکز محله اصلی تشکیل شده است وسایر محلات در کنار آن ها شکل گرفته اند. محور تاریخی– فرهنگی بافت قدیم گرگان به سبب عبور از دو مرکز محله اصلی بافت به نوعی استخوان بندی اصلی این بافت را تشکیل می دهد. این محور به سبب خیابان کشی های دوره پهلوی و قرارگیری در لایه پشتی خیابان کشی ها به حیطه فراموشی رفته که این امر سبب تشدید فرسودگی محور شده است. گرچه وجود جاذبه هایی مانند امامزاده نور،تکایا و عملکردهایی مانند میراث فرهنگی هنوز سبب رفت و امد مردم گرگان به درون این محور می شود. اما این محور با وجود ارزش های کالبدی –فضایی فراوان نه تنها برای اکثر شهروندان گرگانی ناشناخته مانده بلکه برای گردشگرانی که برای استفاده از امکانات طبیعی شهر گرگان به آن سفر می کنند نیز مکانی ناآشناست.مسائل بیان شده سبب شده که این محور تاریخی با وجود جاذبه های فراوان از پویایی و سرزندگی کمی برخوردارباشد. به این سبب طراحی این گذر به طور خاص در دستور کار این پژوهش قرار گرفته است. بطوری که بتوان با حفظ و احیا ارزش های کالبدی،فضایی موجود واستفاده از فرصت ها و پتانسیل های تفریحی و فرهنگی در این گذر و بهره وری کامل از امکانات بالقوه این فضای شهری فراموش شده سبب جذب شهروندان گرگانی و گردشگران به درون محور وبافت تاریخی گرگان شده و بدین جهت زندگی و پویایی دوباره ای به این گذر بخشید. بازافرینی این محور تاریخی- فرهنگی به سبب نقش مهم این محور در بافت به احیاء دوباره بافت نیز کمک می کند. روش تحقیق در پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی می باشد. پژوهش حاضر با رویکرد بازافرینی شهری مورد بررسی قرار گرفته است.بدین سبب در جهت یافتن اصول و معیارهای این رویکرد به بررسی تحولات ان در دوره های مختلف می پردازیم. و با توجه به تحولات این رویکرد گردشگری به عنوان ابزاری برای بازافرینی شهری مورد بررسی قرار می گیرد. درقسمت دوم در مبانی نظری دوکیفیت اساسی پژوهش مطرح شده که در ان نیز پس از بررسی دیدگاه نظریه پردازان به تدوین معیارهای این دو کیفیت پرداختیم. سپس با استفاده از معیارهای بدست امده جهت ارتقاء خوانایی و سرزندگی محور و استفاده از معیارهای بازافرینی شهری به عنوان خط راهنما ، سیاست های کلی در جهت بازافرینی محور بیان می شود پس ازشناخت بستر طرح در نظام های گوناگون طراحی شهری و تحلیل اطلاعات، به تدقیق سیاست ها به دست امده از فصل دوم و ارائه راهکارها می پردازیم. سپس با توجه به راهکارها طرح ساختار حوزه طراحی ارائه می شود و در نظام های کالبدی،کارکردی،دسترسی و عرصه های همگانی به بیان اصول و ضوابط طراحی و طرح جامع سه بعدی مطرح می شود. نتایج ارائه شده در این پژوهش ارائه راهکارها و طراحی در نظام های کالبدی،کارکردی،دسترسی و عرصه های همگانی به منظور بازافرینی شهری با توجه به سیاست های به دست امده از رویکرد حاضر درمحور تاریخی-فرهنگی بافت قدیم گرگان به منظور بازیابی زندگی شهری می باشد. ارئه راهکارها و طراحی به منظور ایجاد سرزندگی با استفاده از عناصری که به هویت بخشی در بافت کمک می کند. ارائه طرحی به منظور افزایش خوانایی محور تاریخی-فرهنگی گرگان ارائه راهکارها و طراحی در نظام کالبدی ،کارکردی،عرصه های همگانی در جهت توسعه وارتقاء صنعت گردشگری درمحور تاریخی – فرهنگی بافت قدیم شهر گرگان کلمات کلیدی: بازافرینی، توسعه گردشگری، خوانایی، سرزندگی، محور تاریخی،فرهنگی .