طراحی مدل شایستگی مدیران گروههای آموزشی دانشگاه فردوسی مشهد

این پژوهش با هدف طراحی مدل شایستگی مدیران گروه های آموزشی دانشگاه فردوسی مشهد تهیه و تدوین شد. روش تحقیق مطالعه موردی بود. جامعه آماری شامل کلیه مدیران گروه های آموزشی و اعضای هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد در سال تحصیلی 1390 بود. تعداد این افراد با توجه به آمار دریافت شده از سازمان مرکزی، به ترتیب 63 و670 نفر می باشند که 63 نفر از مدیران گروه های آموزشی به روش سرشماری و190 نفر از اعضای هیئت علمی به روش تصادفی طبقه ای نسبی به عنوان نمونه انتخاب شدند. در این راستا جهت تعیین مدل شایستگی مدیران گروه های آموزشی دانشگاه فردوسی مشهد، از متدولوژی 5 مرحله ای بیهام و مایر استفاده شد. بر این اساس در مرحله اول ادبیات موضوع و منابع علمی بررسی گردید و فهرستی مشتمل بر 70 شایستگی از منظر 92 صاحب نظر و سازمان شناسایی شد. پس از تعیین فراوانی هر شایستگی، روشن شد که به ترتیب شایستگی های ارتباطات، کارتیمی و مشارکتی، رهبری، تخصص فنی، تفکر استراتژیک، توانمندسازی، برنامه ریزی، سازماندهی از بیشترین تاکید برخوردار بوده اند؛ در مرحله بعد اسناد دانشگاه فردوسی مشهد شامل چشم انداز، ماموریت، اهداف کلان، ارزش ها، راهبردهای کلان و عملیاتی و برنامه های عملیاتی گردآوری و تحلیل شد و سرانجام لیستی مشتمل بر 46 مورد از شایستگی ها استخراج گردید که از میان آنها شایستگی های مدیریت دانش، فناوری، مدیریت اطلاعات، پژوهشگری، ارتباط، مدیریت مشارکتی و مدیریت منابع انسانی بیشتر از همه مورد تاکید قرار گرفته بود؛ سپس طی فرایند مصاحبه با 15 تن از مدیرگروه های موفق دانشگاه، فهرستی مشتمل بر 52 مورد از شایستگی های مورد نیاز مدیران تهیه گردید که از بین آنها شایستگی های تخصص و کسب تجربه، ارتباطات، مدیریت زمان، سازماندهی/ قانون مداری، برنامه ریزی، تفکراستراتژیک، اعتمادآفرینی، حل مسئله و پشتکار نسبت به بقیه شایستگی ها بیشتر تاکید و عنوان شده بود. در مرحله 4، جهت اعتباریابی شایستگی های مورد نیاز مدیران گروه، از پرسشنامه محقق ساخته "تعیین میزان اهمیت شایستگی های مدیران" استفاده شد. جهت تعیین روایی پرسشنامه، از روایی محتوایی استفاده گردید. بدین منظور از نظرات 8 نفر از اساتید مدیریتی استفاده شد و بر اساس آن روایی این ابزار تایید گردید و جهت بررسی پایایی پرسشنامه، از روش آلفای کرونباخ استفاده شد که ضریب آن 92/0 بدست آمد. پس از توزیع پرسشنامه در میان جامعه آماری، از بین مدیران گروه تعداد 45 پرسشنامه و از میان اعضای هیئت علمی، 155 مورد فرم تکمیل شده به محقق بازگردانده شد که در مجموع 200 مورد پرسشنامه جمع آوری شد. سپس داده های پرسشنامه به صورت کدگذاری وارد نرم افزار spss شد و با استفاده از آزمون t تک گروهی و آزمون مانووا مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در مرحله آخر نیز مدل مفروض از شایستگی های مورد نیاز مدیران گروه های آموزشی دانشگاه فردوسی مشهد، مشتمل بر 37 شایستگی ارائه گردید که به ترتیب اهمیت عبارتند از: سعه صدر، ارتباط و تعامل، پایبندی به اخلاق حرفه ای، مسئولیت پذیری و پاسخگویی، اعتماد آفرینی، رهبری، برنامه ریزی، برنامه ریزی آموزشی، کارتیمی، انتقاد پذیری، مدیریت تعارض، نگرش علمی- آکادمیک، نگرش سیستمی، هماهنگی، شایسته سالاری، سازماندهی، مدیریت زمان، مهارت مذاکره، حل مسئله، پیشرفت و بهبود مستمر، تفکر منطقی، قاطعیت، تقید عملی به اسلام، تصمیم گیری، تعهد سازمانی، مهارت های فردی، الگو بودن، مدیریت عملکرد، خلاقیت، توانمندسازی، نوآوری، مدیریت استراتژیک، انعطاف پذیری، تیزهوشی، مدیریت اطلاعات و تخصص فنی. که در قالب 6 خوشه دستیابی به نتایج سازمانی، ارتباطات، ویژگی های شخصیتی، ادراکی، فنی، و ارزش ها سازماندهی شده است.