تبیین جایگاه نشانه ها در فضای شهری و بررسی تاثیرات آن بر حس تعلق به مکان نمونه موردی : خیابان ولی عصر تهران

نشانه ها نقاط عطف درشهر هستند و عوامل تشخیص قسمت های مختلف در شهر که ناظر به درون آنها راه پیدا نمی کند.مهمترین خصوصیت آن بی نظیر بودن ،منحصربه فردبودن، فرمی واضح و روشن داشتن است . نشانه هادارای چهارنقش عمده درشهرهستند: ازتوده اطراف قابل تمیز هستند و به نظام شهری ثبات می بخشند به طورنمادین عمل می کنند و به حافظه یاری می دهند و به فواصل موجود در اطراف خود نوعی پیوستگی می دهند و خوانایی شهر را افزایش داده به آن هویت می بخشند. هویت یعنی حدی که یک شخص می تواند یک مکان را به عنوان مکانی متمایز از سایر مکانها مورد شناسایی قراردهد به گونه ای که شخصیتی منحصربه فرد داشته باشد و هویت به همراه ویژگی های دیگری نظیر ساختار، شفافیت، سازگاری و خوانایی عاملی است که معنی مکان را در نظر ناظر شکل می دهند.می توان دوکارکرد برای "هویت" قائل شد 1- به انسان قدرت تشخیص میدهد که بتواند شهررا بخواند و پیش بینی کند و به همین دلیل " هویت " از مهم ترین کارکردهای " خوانایی " است 2- عملکردعاطفی" هویت مکانی" است که حس ایمنی به فرد میدهد. هویت یا حس مکان می تواند احساس تعلق به همراه داشته باشد و میان مردم و مکانها ارتباط برقرارکند و وحدت بوجود آورد. شهرها باید برای مردم و درباره آنها باشد و فعالیت مردم را درخود جای دهد، بنابراین هر اندازه که تنوع و کارآیی بیشتری داشته باشند وجود کیفیت حس تعلق به مکان در آنها محتمل تر خواهد بود. مهمترین هدفی که این رساله در جهت نیل به آن می باشد،هدفمند کردن طراحی نشانه ها به منظور ارتقای کیفیت خوانایی در راستای ایجاد هویت مکانی و رسیدن به حس تعلق مکانی است ومهمترین سوال تحقیق این که: نشانه ها ی شهری چه تاثیری در شکل گیری هویت مکانی و وابستگی مکانی و رسیدن به حس تعلق به مکان دارند؟ تحقیق حاضر از نوع تحقیقات کیفی، کاربردی و پژوهش موردی است که تدابیر مورد استفاده در مطالعه نمونه پژوهشی با توجه به عنوان آن " تبیینی" به صورت ساخت زنجیره ای منطقی از مدارک و ایجاد انسجام مفهومی/نظری در تولید معنای خاص تحقیق، خواهد بود و از روشهای اسنادی و کتابخانه ای، به همراه پرسشنامه و مصاحبه ومشاهده ، و تکنیک تصویر ذهنی و نقشه ذهنی در آن بهره گرفته شده است. نتایج بدست آمده به این صورت قابل وصفند : - مکان زمانی معنا پیدا میکند که درکی حسی از آن صورت گرفته و تصویری ذهنی از خود به جای گذاشته باشد. - در تصاویر ذهنی نشانه ها با مواردی همچون بو، صدا، بنا، احساس غم و شادی و لذت و... وجود دارد و انسان با یادآوری آنها ، بخشی از وجود خود را به یاد می آورد. - مکان توسط ساختار و فعالیت هایی که درآن صورت می پذیرد شناخته می شود. بالطبع هرچه قدر کیفیت مکان بالاتر باشد حس تعلق به آن بیشتر خواهد بود. زیرا میزان مراجعه به آن و میل به بازگشت بیشتر صورت می گیرد. در مجموع نشانه های واقع درمکان(کالبد و فعالیت) و تصویر ذهنی که از آن باقی می ماند در شکل گیری تعلق مکانی از موثرترین عوامل هستند.